Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde düzenlenen 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi bilgilendirme toplantısında önemli açıklamalarda bulundu. Yılmaz, 2025 yılına ilişkin bütçe giderlerinin 14 trilyon 731 milyar lira, bütçe gelirlerinin ise 12 trilyon 800 milyar lira olarak öngörüldüğünü belirtti. Bütçe açığının gayri safi yurtiçi hasılaya oranının ise %3,1 olarak gerçekleşmesi bekleniyor.
Bütçe gelirlerinin alt kalemleri şu şekilde sıralandı:
- Gelir Vergisi: 2 trilyon 130 milyar lira
- Kurumlar Vergisi: 1 trilyon 637 milyar lira
- Özel Tüketim Vergisi: 2 trilyon 121 milyar lira
- Katma Değer Vergisi: 3 trilyon 599 milyar lira
- Diğer Vergi Gelirleri: 1 trilyon 652 milyar lira
- Vergi Dışı Gelirler: 1 trilyon 662 milyar lira
DEPREM HARCAMALARINA 584 MİLYAR LİRA
2025 yılı bütçesinde, depremin etkileriyle mücadele ve afet bölgelerinin iyileştirilmesi için toplam “584 milyar lira” tutarında bir ödenek ayrılması planlanıyor. Bu çerçevede Afetlere Dirençli Şehirler Projesi için tahsis edilen kaynak toplam 120 milyar lira olarak belirlendi, bu tutarın GSYH’ye oranı ise %0,9 olarak hesaplanıyor. Deprem harcamaları hariç bütçe açığının gayri safi yurtiçi hasılaya oranının %2,2 seviyesinde gerçekleşmesi öngörülüyor.
ÖDENEKLERİN DAĞILIMI
2025 yılı bütçe ödeneklerinin ekonomik sınıflandırmaya göre dağılımı ise şu şekilde belirlenmiştir:
- Personel giderleri: 3 trilyon 911 milyar lira
- Mal ve hizmet alım giderleri: 1 trilyon 24 milyar lira
- Cari transferler: 5 trilyon 813 milyar lira
- Sermaye giderleri: 1 trilyon 102 milyar lira
- Sermaye transferleri: 338 milyar lira
- Borç verme giderleri: 306 milyar lira
- Yedek ödenekler: 287 milyar lira
- Faiz giderleri: 1 trilyon 950 milyar lira
ASLAN PAYI YİNE EĞİTİME
Milli Eğitim Bakanlığı bütçesi 2025 yılında 1 trilyon 452 milyar liraya çıkarıldı. Böylece, bütçeden %14,8 oranıyla en büyük pay yine eğitime ayrılmış oldu. Sağlık hizmetlerine yönelik bütçede ise 1 trilyon 106 milyar lira kaynak tahsis edildi. Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan yapılacak sağlık harcamaları eklendiğinde, sağlık alanına ayrılan toplam kaynak 2 trilyon 435 milyar liraya ulaşacak. Sosyal yardım ve destekler için bütçede 651 milyar lira ayrılmış olup, bu miktar 2025 yılı bütçesinin %4,4’üne karşılık geliyor.
ELEKTRİK-GAZ DESTEĞİ İÇİN 472 MİLYAR LİRALIK KAYNAK
Vatandaşların daha uygun fiyatlarla elektrik ve doğalgaz kullanabilmeleri amacıyla, 2025 yılı bütçesinde 472 milyar lira kaynak ayrılması planlanmaktadır. Konut tüketicileri için doğalgaz ve elektrik maliyetinin yaklaşık %60’ı bütçeden karşılanmaktadır. Ayrıca, 2022 yılı Ocak ayı itibarıyla asgari ücretin vergi dışı bırakılmasıyla birlikte 2025 yılında 810 milyar lira vergi istisnası öngörülmektedir.
TARIMA 706 MİLYAR LİRA
2025 yılında, tarım sektörüne bütçeden 706 milyar lira kaynak ayrılması hedeflenmektedir. Bu kapsamda:
- Tarımsal destek programları için 135 milyar lira
- Tarım sektörü yatırım ödenekleri için 166 milyar lira
- Tarımsal kredi sübvansiyon desteği için 160 milyar lira
- Tarım sektörü vergi harcamaları kapsamında 200 milyar lira
- Tarımsal KİT’lerin finansmanı, müdahale alımları ve ihracat destekleri için 45 milyar lira
Reel kesim destekleri için bütçeden 561 milyar lira ödenek ayrıldığı belirtilmektedir.
SAVUNMA HARCAMALARINA 914 MİLYAR LİRA KAYNAK
Savunma harcamaları için öngörülen bütçe 913,9 milyar lira, iç güvenlik için ise 694,5 milyar lira olarak belirlenmiştir. Savunma Sanayii Destekleme Fonu için ayrılan kaynak da dahil edildiğinde, toplamda savunma ve güvenlik sektörü için 2025 yılında 1 trilyon 608 milyar lira ödenek tahsis edilmektedir.
YATIRIMLARA 1,57 TRİLYON LIRA
Bütçede yatırımlar için ayrılan kaynak 1 trilyon 569 milyar lira olarak belirlenmiştir. Bu rakam, 2025 yılı bütçesinin %10,7’sine denk gelmektedir.
