Piyasalardaki Düşüş Trendine Genel Bakış
Piyasalarda devam eden düşüş trendi, son 2.5 aydır etkisini sürdürüyor. Borsa İstanbul, bu süreçte ciddi bir güç kaybı yaşadı. BİST, tarihi zirvesi olan 11,245 puandan 8,869 puana kadar geriledi. Bu süreçte borsa, %20’yi aşan bir kayıpla karşı karşıya kaldı. Uzmanlar, BİST’in bu durumuna dair önemli değerlendirmelerde bulundu. Türkiye ekonomisi ise zorlu günleri geride bıraktı ve dezenflasyon süreci başlamışken, cari açıkta bir gerileme, ihracatta artış, gri listeden çıkış gibi olumlu gelişmeler yaşandı. Ancak piyasalar, ekonomideki bu gelişmeleri göz ardı edercesine hareket etmeye başladı.
Borsa İstanbul ve Yatırımcılar Üzerindeki Etkiler
Borsa İstanbul, tarihi zirvesi olan 11,245 puan seviyesinden 8,869 puana kadar gerileyerek ciddi bir kayıp yaşadı. Bu kayıplar, yatırımcıların borsa ile ilgili kaygılarını artırdı. Eğer yatırımcılar, parasını risksiz bir şekilde mevduatta değerlendirseydi, 1 milyon lira yatırarak 3 ayda %13 oranında bileşik faiz getirisi elde edebilir ve toplamda 1 milyon 130 bin lira kazanabilirdi. Ancak, borsa yatırımcılarının kayıplarını telafi edebilmesi için %20’lik zararın ortadan kaldırılması ve ardından hızlı bir yükseliş yaşanması gerekiyor.
Yabancı Yatırımcıların Piyasadaki Rolü
Borsa İstanbul’da yurt dışında yerleşik kişilerin hisse senedi stoklarının piyasa değeri 34 milyar 50 milyon dolar olarak kaydedildi. DİBS (Kesin Alım) stokları 15 milyar 968.3 milyon dolar, DİBS (Ters Repo) stokları 5 milyar 119.2 milyon dolar, DİBS (Teminat) stokları ise yine 5 milyar 119.2 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Uzmanlar, Borsa İstanbul’daki düşüşü ve yatırımcılara yönelik tavsiyelerini dile getirdi.
Uzman Görüşleri
Eral Karayazıcı – Inveo Portföy – Fon Yönetim Müdürü: “İlk yarıda %28 artış kaydeden BİST, ikinci yarıda satıcılı bir seyir izlemeye başladı. Ekim ayının ilk haftasında 263 dolara kadar gerileyen endeksin 2024 getiri oranı dolar bazında %4’e düştü. Finansal piyasalardaki değişmez kural, şartların iyi olduğu zaman fiyatların kötü, kötü olduğu zaman ise fiyatların iyi olmasıdır. Önümüzdeki 6-9 ay içinde endeksin 340-375 dolar bandına yükselme potansiyeli olduğunu düşünüyorum.”
Cemal Demirtaş – Ata Yatırım Araştırma Genel Müdür Yardımcısı: “Yıl sonuna kadar borsa mevcut seviyelerden daha yüksek bir noktada dengelenecektir. Enflasyonda düşüş ve faiz indirim beklentileriyle birlikte BIST-100 endeksinin 10,500-11,500 aralığında kapanabileceğini düşünüyorum.”
Rıdvan Baştürk – Baştürk Finansal Danışmanlık Kurucusu: “Son iki ayda borsadaki baskının arttığını görüyoruz. Türkiye’deki yüksek faiz politikası, ekonomide yavaşlamaya neden oldu. Bu durum borsa üzerindeki baskıyı artırdı. Ekonomik olumlu gelişmelerin borsaya yansımasını beklemek yanlıştı. 8 milyon yatırımcı aynı anda kazanç sağlayamaz.”
Altın ve Kripto Para Piyasaları Üzerine Değerlendirmeler
Dr. Erkan Kork – BankPozitif Yönetim Kurulu Başkanı: “Yatırımcıların önünü görememesi normal. Ancak Borsa İstanbul’un yılı bulunduğu seviyenin çok üzerinde kapatacağına inanıyorum. Uzun vadeli yatırımcılar, düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirebilir. 2025’in ilk yarısında ons altının 3 bin dolara ulaşabileceğini düşünüyorum.”
Ali Eşelioğlu – CoinTr CEO’su: “Bitcoin’in 52,500 dolara kadar düşmesi söz konusu olabilir. Ancak jeopolitik riskler ve yatırımcı güveni bu süreçte belirleyici olacak. Kripto para okuryazarlığı artırılmalı; bu sayede yatırımcılar bilinçli hareket edebilir.”
Sonuç Olarak
Borsa İstanbul ve diğer piyasalardaki dalgalanmalar, birçok faktörün etkisiyle şekilleniyor. Yatırımcıların bu süreçte dikkatli olmaları, piyasa dinamiklerini iyi takip etmeleri ve bilinçli yatırımlar yapmaları büyük bir önem taşıyor. Ekonominin genel görünümü ve jeopolitik riskler, yatırım kararlarını doğrudan etkileyen unsurlar arasında yer alıyor.
