Küresel Ekonomide Enflasyonla Mücadele ve Merkez Bankası Politika Gelişmeleri
Küresel ekonomiler son üç yıldır süregelen enflasyonla mücadelesinde yavaş yavaş sona yaklaşma umudunu artırıyor. Merkez bankalarının çoğu, ülkelerindeki ekonomik duruma göre politika ayarlamalarını devam ettiriyor. Eylül ayında Amerika Birleşik Devletleri Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) faiz indirimine giderken, Rusya Merkez Bankası ve Brezilya Merkez Bankası faiz artırımı kararı aldı. Japonya Merkez Bankası (BoJ), İngiltere Merkez Bankası (BoE) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ise politika faizini sabit tutmayı tercih etti.
Fed, Politika Faizini 4 Yıl Aradan Sonra İlk Kez İndirdi
Fed, politika faizini 4 yıl aradan sonra ilk kez indirdi ve 50 baz puan düşürerek faiz oranını %4,75-5,00 aralığına çekti. Bankanın yaptığı açıklamada, istihdam kazanımlarının yavaşladığına dikkat çekildi. İşsizlik oranının yükselmesine rağmen, enflasyonun %2 hedefine doğru ilerlediği kaydedildi. Ayrıca, enflasyonun sürdürülebilir bir şekilde %2’ye doğru düştüğüne dair daha fazla güven sağlandığı ve istihdam ile enflasyon hedeflerine ulaşma risklerinin dengede olduğu ifade edildi. Fed, bu yıl toplamda 50 baz puan daha faiz indirimine gidebileceğini öngördü.
ECB, Düşen Enflasyona Tepki Vererek Yılın İkinci Faiz İndirimine Gitti
ECB, piyasa beklentileri doğrultusunda yılın ikinci faiz indirimine giderek mevduat faiz oranını 25 baz puan, ana refinansman faizi ve marjinal borçlanma faizini ise 60’ar baz puan indirdi. Böylelikle, para politikasına yönelik bu yılki 6. toplantısında, hem refinansman faizi hem de marjinal fonlama faizi için Mart 2016’dan, mevduat faizi için ise Eylül 2019’dan bu yana ikinci indirim gerçekleşmiş oldu. ECB, Haziran 2024’te 5 yıl aradan sonra 3 temel politika faizini 25 baz puan indirmişti.
Kanada Merkez Bankası (BoC) Faiz Oranını Yüzde 4,25’e İndirdi
BoC, politika faizini üst üste üçüncü toplantıda 25 baz puan düşürerek %4,25’e indirdi. Bankadan yapılan açıklamada, Temmuz ayında enflasyonun beklentiler doğrultusunda %2,5’e gerilediği belirtildi. İsviçre Merkez Bankası (SNB) da politika faizini ekonomiye destek sağlamak amacıyla üçüncü kez 25 baz puan düşürerek %1’e indirdi. Bu faiz indirimi, SNB’nin 9 yıl aradan sonra Mart ayında yaptığı ilk faiz indiriminin ardından gerçekleşti.
Çin, Fed’in Faiz İndirimine Rağmen Kredi Faiz Oranlarını Sabit Tuttu
Çin, Fed’in faiz indirimi kararının ardından, beklentilerin aksine gösterge faizi işlevini gören 1 ve 5 yıllık kredi faiz oranlarında (LPR) değişiklik yapmadı. PBoC’den yapılan açıklamada, 1 yıllık kredi faiz oranının %3,35, 5 yıllık kredi faiz oranının ise %3,85’te sabit kalacağı bildirildi. Ülkede iç talepteki zayıflık ve gayrimenkul sektöründeki düşüş, parasal genişleme beklentisine rağmen gösterge faizlerinin sabit kalmasına neden oldu. Eylül ayında PBoC, bu durumu düzeltmek için bir dizi önlem açıkladı.
BoE, Politika Faizini Beklentiler Dahilinde Yüzde 5’te Sabit Bıraktı
BoE’den yapılan açıklamada, Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında üyelerin 8’inin politika faizini %5’te sabit tutma, birinin ise 25 baz puan düşürme yönünde oy kullandığı belirtildi. PPK, para politikasını %2 enflasyon hedefine ulaşmak ve sürdürülebilir büyümeyi sağlamak üzere belirlediğini vurguladı. BoJ da politika faizini sabit bırakan bankalar arasında yer aldı ve Japonya ekonomisindeki toparlanmanın devam ettiğini duyurdu.
TCMB Politika Faizini Sabit Tutma Kararı Aldı
TCMB Para Politikası Kurulu (PPK), geçen ayki toplantısında politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını değiştirmeyerek %50’de tuttu. Banka, enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarının dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam ettiğini belirtti.
Rusya Merkez Bankası ve Brezilya Merkez Bankası Faiz Artırım Kararı Aldı
Rusya Merkez Bankası, politika faizini 100 baz puan artışla %19’a çıkarırken, daha fazla sıkılaştırma sinyali de verdi. Bankadan yapılan açıklamada, ülke ekonomisindeki mevcut enflasyon baskısının yüksek seviyede devam ettiği vurgulandı. Brezilya Merkez Bankası da politika faizini 25 baz puan artırarak %10,75’e yükseltti, böylece 2022’den bu yana ilk kez faiz artırmış oldu.
Eylül Ayında Diğer Merkez Bankalarının Kararları da Takip Edildi
Avrupa’da, İsveç Merkez Bankası (Riksbank), Macaristan Merkez Bankası ve Çek Cumhuriyeti Merkez Bankası, politika faizini 25 baz puan düşürerek sırasıyla %3,25, %6,50 ve %4,25’e indirdi. Norveç Merkez Bankası, politika faizini 16 yılın en yüksek seviyesi olan %4,5’te sabit bıraktı ve yıl sonuna kadar mevcut seviyede kalacağını bildirdi. Asya tarafında ise, Çin’in Hong Kong Özel İdari Bölgesi, Fed’in 50 baz puanlık faiz indiriminin ardından gösterge faizinde aynı oranda indirime gitti. Ayrıca, Endonezya Merkez Bankası, Şubat 2021’den bu yana ilk faiz indirimini gerçekleştirdi ve politika faizini 25 baz puan düşürerek %6’ya indirdi. Tayvan Merkez Bankası ise faiz oranlarını sabit tutma kararı aldı. Meksika Merkez Bankası ve Güney Afrika Merkez Bankası da politika faizini 25 baz puan indirerek sırasıyla %10,50 ve %8 seviyelerine düşürdü.
KAYNAK: AA
