Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Kısa Vadeli Dış Borç İstatistikleri
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ağustos 2024 dönemine ait kısa vadeli dış borç istatistiklerini kamuoyuyla paylaştı. Açıklanan verilere göre, kısa vadeli dış borç stoku, 2023 yıl sonuna oranla yüzde 1,4’lük bir azalış göstererek 173,7 milyar dolar seviyesine geriledi. Bu süreçte bankaların kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku ise yüzde 11,5 oranında artışla 76,3 milyar dolara ulaştı. Diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku ise yüzde 3,4’lük bir azalma ile 59,3 milyar dolara düştü.
Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2023 yıl sonuna göre dikkate değer bir artışla yüzde 40,4 oranında yükselerek 17,7 milyar dolara çıktı. Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesapları yüzde 0,3’lük bir artışla 20,1 milyar dolara ulaşırken, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatları ise yüzde 3’lük bir düşüşle 20,1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Ayrıca, yurt dışı yerleşiklerin Türk Lirası (TL) cinsinden mevduatları, geçen yıl sonuna göre yüzde 22,2 artışla 18,5 milyar dolara yükseldi. Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2023 yıl sonuna göre yüzde 4,1 azalarak 52,1 milyar dolara geriledi.
Özel Sektörün Kısa Vadeli Dış Borcu 96,3 Milyar Dolar
Kamu sektörünün tamamı kamu bankalarından oluşurken, bu sektörün kısa vadeli borcu 2023 yıl sonuna göre yüzde 14 artışla 39,3 milyar dolara çıkmıştır. Özel sektörün kısa vadeli dış borcu ise yüzde 1’lik bir artışla 96,3 milyar dolara ulaşmıştır. Bu dönem içerisinde, özel alacaklılar kategorisinde yer alan parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar, yıl sonuna göre yüzde 4 azalarak 91,8 milyar dolara düşerken, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar ise yüzde 1,9 azalarak 77 milyar dolar seviyesine geriledi.
2023 sonunda 1,7 milyar dolar olan kısa vadeli tahvil ihraçları, 2024 Ağustos sonu itibarıyla 4,9 milyar dolara yükselirken, resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 46 milyon dolar olarak kaydedildi. Kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonuna bakıldığında, bu stokun yüzde 47,5’inin dolar, yüzde 23,4’ünün avro, yüzde 13,3’ünün TL ve yüzde 15,8’inin diğer döviz cinslerinden oluştuğu görüldü.
Aynı dönemde, orijinal vadesine bakılmaksızın, vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verileri kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku 231,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Bu stokun 21,3 milyar dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklerine olan borçlardan oluşmaktadır. Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stoku içinde kamu sektörünün payı yüzde 24,1, Merkez Bankasının payı yüzde 16,5 ve özel sektörün payı ise yüzde 59,4 olarak belirlenmiştir.
