2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı
2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nın onaylanmasına dair Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı. Bu program, Türkiye’nin ekonomik sürdürülebilirliği ve dengeli büyüme hedeflerini önceliklendiren bir yaklaşım benimsemektedir. 2025 yılı için Türkiye ekonomisinin %4 oranında büyümesi beklenirken, bu büyüme sürecinin talep yönlü enflasyonist baskılar oluşturmaması hedefleniyor.
Ekonominin istikrarlı ve sağlıklı yapısını koruyarak, güçlü, kapsayıcı ve istihdamı destekleyen bir büyüme sağlanması amacıyla, makroekonomik dengeleri gözeten uygulamaların sürdürülmesi, para, maliye ve gelirler politikalarının tam koordinasyonla yürütülmesi planlanmaktadır.
Kamu Yatırımları ve Sektör Odaklı Yaklaşımlar
Program çerçevesinde, kamu yatırımları verimli sektörlerde yoğunlaştırılacak ve sanayi ile hizmetler sektöründe katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesi teşvik edilecektir. Ayrıca, enerji bağımlılığını azaltmaya yönelik politikalar ve yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesi önceliklendirilmiştir.
Dijital dönüşüm ve yeşil ekonomi alanındaki gelişmeler göz önünde bulundurularak, bu alanlardaki yatırımlar artırılacak ve böylece küresel rekabet gücü yükseltilerek çevresel sürdürülebilirlik sağlanacaktır. İç ve dış talebin dengelendiği bir büyümenin devamıyla birlikte, istihdam ve özel sektör yatırımları artırılacaktır.
Dış Ticaret ve İstihdam Hedefleri
Programda, ihracatın 2025 yılında %5,9 artarak 279,6 milyar dolara, ithalatın ise %7 artışla 369 milyar dolara ulaşması beklenmektedir. Bu bağlamda, dış ticaret açığının 89,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesi öngörülmektedir. Ayrıca, bu yılın haziran ayı itibarıyla başlayan dezenflasyon sürecinin devam etmesiyle birlikte, yıllık enflasyon artış hızının 2025 yılı sonunda %17,5 olarak gerçekleşmesi hedeflenmektedir.
İstihdamın Gelecek Yıl 532 Bin Kişi Artması Bekleniyor
2025 yılı için öngörülen büyüme çerçevesinde, istihdamın bir önceki yıla göre 532 bin kişi artması beklenmektedir. İş gücüne katılma oranının da 0,5 puan artarak 2025 yılında %55 seviyesine ulaşması öngörülmektedir. Bu dönemde, iş gücüne katılım ve nüfus artışı etkilerinin istihdam artışına baskın gelmesiyle birlikte, işsizlik oranının %9,6 düzeyinde olacağı tahmin edilmektedir.
Söz konusu dönemde, özel ve kamu kesimi tüketim harcamalarının, reel olarak sırasıyla %3,4 ile %2,3, özel kesim sabit sermaye yatırımlarının %3,5, kamu kesimi sabit sermaye yatırımlarının ise %3,7 artması beklenmektedir. 2025 yılı büyümesine, özel tüketim harcamalarının 2,6 puan, özel kesim sabit sermaye yatırım harcamalarının ise 0,8 puan katkı yapması öngörülmektedir. Kamu kesimi sabit sermaye yatırım harcamalarının büyümeye katkısı ise 0,1 puan olarak tahmin edilmektedir.
Yurt İçi Tasarrufların GSYH’ye Oranı
Toplam yurt içi tasarrufların GSYH’ye oranının %27,8, toplam tasarruf yatırım farkının GSYH’ye oranının ise eksi %2 olması öngörülmektedir. Cari fiyatlarla kamu kesimi sabit sermaye yatırımlarının %52,6’sı merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki idareler, %25,5’i yerel yönetimler, %20,9’u KİT’ler, %0,9’u döner sermayeli kuruluşlar ve sosyal güvenlik kuruluşlarınca gerçekleştirilecektir.
Kamu kesimi sabit sermaye yatırımlarının ulaştırma, diğer hizmetler, eğitim, tarım, madencilik ve sağlık alt sektörlerinde yoğunlaşması planlanmaktadır. Bu dönemde özel kesim sabit sermaye yatırımlarının reel olarak %3,5 artış göstermesi beklenirken, bu yatırımların imalat sanayisi, ulaştırma ve konut alt sektörlerinde yoğunlaşacağı tahmin edilmektedir.
