AA muhabirinin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yaptığı derlemeye göre, 2022 yılında ülke genelinde toplam 377 milyar 542 milyon lira değerinde AR-GE harcaması gerçekleştirildi. Bu harcama tutarının en büyük kısmı, Ankara iline aitti; Ankara’nın AR-GE harcaması 112 milyar 200 milyon 715 bin 192 lira olarak kayıtlara geçti. Başkent Ankara’nın ardından, İstanbul 109 milyar 71 milyon 701 bin 282 lira ile en fazla harcama yapılan ikinci il oldu.
Deprem Bölgesindeki AR-GE Harcamalarının Artışı
2023 yılında meydana gelen ve “asrın felaketi” olarak tanımlanan Kahramanmaraş merkezli depremler, özellikle etkilenen illerdeki AR-GE harcamalarını önemli ölçüde artırdı. Depremin etkilediği Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Osmaniye ve Şanlıurfa illerinde yapılan AR-GE harcamaları, 2019-2023 döneminde düzenli bir artış göstermiştir. Bu kapsamda, söz konusu illerdeki toplam AR-GE harcaması 2019 yılında yalnızca 1 milyar 46 milyon lira iken, 2020’de 1 milyar 139 milyon lira, 2021’de 2 milyar 54 milyon lira ve 2022’de 4 milyar 187 milyon liraya ulaşmıştır. 2023’te ise, deprem felaketinin ardından bir önceki yıla göre %100’lük bir artışla AR-GE harcaması 8 milyar 382 milyon lira olarak gerçekleşmiştir.
En Fazla Harcama Yapan Bölgeler
Geçen yıl en fazla AR-GE harcaması, 3 milyar 26 milyon lira ile Adıyaman, Gaziantep ve Kilis bölgesinde yapılmıştır. Bu bölgeyi, 2 milyar 881 milyon lira ile Hatay ve Kahramanmaraş, ardından da 2 milyar 474 milyon lira ile Osmaniye, Diyarbakır ve Şanlıurfa takip etmiştir.
AR-GE Personeli Sayısındaki Değişim
Deprem felaketinin yaşandığı 2023 yılında, AR-GE alanındaki insan kaynağında önemli değişiklikler gözlemlenmiştir. Özellikle Gaziantep, Adıyaman, Kilis ile Hatay, Kahramanmaraş ve Osmaniye bölgelerinde AR-GE personeli sayısında artış yaşanmıştır. 2023 yılında Hatay, Kahramanmaraş ve Osmaniye bölgesinde 355 kişi, Gaziantep, Adıyaman ve Kilis bölgesinde ise 22 kişi kadar artış olmuştur. Ancak, Şanlıurfa ve Diyarbakır bölgesinde bu sayı 26 kişi azalmıştır.
KAYNAK: AA
