Donald Trump’ın Ekonomik Politikaları ve Piyasalara Etkisi
ABD’de yeniden başkanlık koltuğuna oturan Donald Trump’ın izleyeceği politikaların ekonomi üzerindeki potansiyel etkileri, yatırımcılar arasında çeşitli soru işaretlerine yol açarken, Trump’ın politikalarının enflasyonla mücadeleyi olumsuz etkileyebileceğine dair kaygılar da devam ediyor. Analistler, Federal Reserve’in (Fed) yavaş yavaş sıkı para politikasını gevşetse de, Trump’ın önerdiği politikaların yaratabileceği ekonomik sonuçlarla ilgili belirsizliklerin güçlü bir şekilde sürdüğünü vurguluyor.
Fed yönetimi ile Trump arasında olası anlaşmazlıkların yaratabileceği riskler yatırımcıların dikkatini çekerken, Fed Başkanı Jerome Powell’ın perşembe günü yapacağı konuşmada bu konuya dair ipuçları aranmaya devam edilecek. Bu gelişmeler, piyasada risk algısının yüksek kalmasına sebep olurken, tahvil piyasalarında da satış baskısının hissedildiği görülüyor.
Özellikle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizleri, dün yaklaşık 13 baz puan artışla 1 Temmuz’dan bu yana en yüksek kapanışını gerçekleştirerek yüzde 4,44 seviyesine ulaştı. Diğer yandan, Trump’ın kripto para piyasasına daha ılımlı yaklaşan isimlerin senatoya gireceğinin açıklanmasının ardından Bitcoin fiyatları da rekor seviyelere ulaşmışken, dün yüzde 3 düşüşle 87 bin dolara geriledi. Bitcoin, 90 bin dolara kadar tırmandıktan sonra bu seviyeden uzaklaştı.
Enflasyon verileri ve Powell’ın yapacağı açıklamalar öncesinde Fed yetkililerinden gelen yorumlar dikkatle izleniyor. Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin, enflasyonun düşüşe geçiyor gibi görünse de Fed’in hedefinin üzerinde kalabileceğini ifade etti. Barkin, bankanın odağının ekonominin durumuna bağlı olarak ya yukarı yönlü enflasyon risklerine ya da aşağı yönlü istihdam risklerine kayabileceğini belirtti. Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari ise, aralık toplantısında faiz indirimi yapılıp yapılmayacağını belirlemek için enflasyon verilerini değerlendireceklerini açıkladı. Kashkari, enflasyonda beklenmedik bir artış olması durumunda faiz indirimlerine ara verilebileceğine dair sinyal verdi.
Bu gelişmeler ışığında, para piyasalarındaki fiyatlamalar, Fed’in gelecek ay yüzde 60 ihtimalle 25 baz puan faiz indireceği yönünde şekilleniyor. Ayrıca, gelecek yıl yapılacak faiz indirimlerinin hızına yönelik sinyallerin de varlık fiyatları üzerinde etkili olacağı tahmin ediliyor.
Fed New York Şubesi, ekim ayına ait Tüketici Beklentileri Anketi’nin sonuçlarını yayımladı. Bu ankete göre, ABD’de tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi, ekimde yüzde 2,9’a gerileyerek son dört yılın en düşük seviyesine indi. Yaklaşık 1300 hane halkının katılımıyla gerçekleştirilen bu anket, gelecek 12 ay için medyan enflasyon beklentisinin 0,1 puan azalarak yüzde 2,9’a indiğini gösteriyor. Bu durum, Ekim 2020’den bu yana en düşük seviyeyi işaret ediyor. Üç yıllık süreç için medyan enflasyon beklentisi de 0,2 puan düşerek yüzde 2,5’e geriledi. Beş yıllık süreci kapsayan medyan enflasyon beklentisi ise 0,1 puan azalarak yüzde 2,8’e düştü. Hane halkı harcamalarındaki artış beklentisi ise değişmeyerek yüzde 4,9, hane halkı gelirindeki artış beklentisi ise yine değişmeden yüzde 3 seviyesinde kaldı.
Seçim sonuçlarının ardından yükseliş trendini sürdüren dolar endeksi, yeni günde 106 seviyesine ulaşırken, altının ons fiyatı da dün 2 bin 590 dolara inerek son iki ayın en düşük seviyesini test etti ve ardından 2 bin 607 dolarda dengelendi. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC), ekimde ham petrol üretimini günlük 466 bin varil artırarak 26 milyon 530 bin varile çıkardı. Ancak Brent petrolün varil fiyatı yine de yüzde 0,4 artışla 71,9 dolara ulaştı.
New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,3, Dow Jones endeksi yüzde 0,9 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,08 geriledi. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir seyirle başladı. Avrupa borsalarında da dün negatif bir seyir gözlemlenirken, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) yarın açıklayacağı para politikası toplantı tutanakları yatırımcıların odağında yer aldı. Kurumsal tarafta, maden şirketleri hisseleri altın ve bakır fiyatlarındaki düşüşle ortalama yüzde 3,91 değer kaybı yaşadı, bu durum hemen hemen tüm sektörlerde hisse senetlerini olumsuz etkiledi.
Özellikle Alman ilaç ve kimya şirketi Bayer’in hisseleri, şirketin tarım sektöründeki durgunluğun devam etmesi sebebiyle yıl sonu gelir beklentilerini düşürmesinin ardından yüzde 14,5’lik kayıpla son 20 yılın en düşük seviyesine geriledi. Ayrıca, avro/dolar paritesi 1,0599 ile yaklaşık Kasım 2023’ten bu yana en düşük seviyeye geriledikten sonra 1,0620’ye yükseldi. Analistler, ABD’nin gümrük tarifelerini artırma planları konusunda Avrupa Birliği’nde süregelen endişelerin de altını çiziyor.
Tüm bu gelişmelerle, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,2, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 2,1, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,7 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi de yüzde 2,1 değer kaybıyla kapandı. Asya tarafında ise Çin’in Donald Trump’ın ikinci başkanlık döneminde daha yüksek tarifelerle karşılaşma ihtimali, yatırımcıların temkinli hareket etmesine yol açıyor. Çin’de piyasa dostu adımların artması dikkat çekerken, Çin Menkul Kıymetler Düzenleme Komisyonu (CSRC) yabancı yatırımcı eğilimlerini daha iyi anlamak için küresel bankalarla düzenli toplantıları haftada bir gerçekleştirmeye başladı.
Öte yandan, Japonya’da ekim ayında Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yıllık yüzde 3,4 ve aylık yüzde 0,2 artarak beklentileri geride bıraktı. Analistler, bu verilerin Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) para politikası kararları üzerinde etki yaratabileceğini ve yıl içinde iki kez faiz artırımına giden bankanın gelecek yıl da benzer adımlar atacağına dair beklentileri desteklediğini ifade ediyor.
Bu gelişmeler sonucunda, kapanışa yakın Nikkei 225 endeksi yüzde 1,6, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 2,1 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,1 gerilerken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,5 yükseldi.
Yurt içinde ise Borsa İstanbul’da dün satıcılı bir seyir izlenirken, BIST 100 endeksi günü yüzde 0,54 değer kaybıyla 9.226,86 puandan tamamladı. Dolar/TL, dün yatay seyirle 34,3634’ten kapanırken, bugün bankalararası piyasada yüzde 0,1 artışla 34,3750’den işlem görüyor. Analistler, yurt içinde bugün açıklanacak konut satış istatistikleri ile yurt dışında ABD’de TÜFE, federal bütçe dengesi, ortalama saatlik kazançlar ve haftalık mortgage başvurularının takip edileceğini belirtiyor. Teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.400 ve 9.450 puan direnç, 9.150 ve 9.100 seviyelerinin ise destek konumunda olduğunu ifade ediyorlar.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler:
- 10.00 Türkiye, ekim ayı konut satışları
- 15.00 ABD haftalık mortgage başvuruları
- 16.30 ABD, ekim ayı ortalama saatlik kazançlar
- 16.30 ABD, ekim ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)
- 22.00 ABD, ekim ayı federal bütçe dengesi
KAYNAK: AA
