Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan Yeni Düzenleme
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde (Sıra No: 459) yapılacak değişikliklere dair bir taslak yayımlayarak kamuoyunun görüşlerine sundu. Bu düzenleme yürürlüğe girdiğinde, nihai tüketicilerin de tevsik zorunluluğu kapsamına alınması hedeflenmektedir.
Tevsik zorunluluğu çerçevesinde, 7 bin lirayı aşan ödeme ve tahsilat işlemlerinin, banka, PTT veya aracı finansal kurumlar aracılığıyla gerçekleştirilmesi zorunlu hale getirilecektir. Örneğin, bir kamu kurumunda memur olarak görev yapan bir kişi, beyaz eşya perakendecisinden 20 bin lira tutarında buzdolabı satın almak istediğinde, bu işlem 7 bin lirayı aştığı için, ödemenin mutlaka bankalar veya aracı finansal kurumlar üzerinden yapılması gerekecektir.
Nihai Tüketicilere Uygulanacak Ceza
Her türlü alışverişte 7 bin lirayı aşan ödemelerin finansal kuruluşlar aracılığıyla yapılmadığı tespit edildiğinde, nihai tüketiciler de dahil olmak üzere, her bir tespit için ödeme tutarının %10’u oranında ceza uygulanacaktır. Ancak nihai tüketicilere kesilecek ceza tutarı asgari 5 bin lira olacaktır.
Uygulama Örnekleri
- 10 Bin Liralık Buzdolabı Örneği: Spot mağazadan 10 bin liraya buzdolabı alan bir nihai tüketici, ödemenin elden yapıldığı tespit edildiğinde, bu durumda ceza hesaplaması yapılacaktır. Ödeme tutarının %10’u 5 bin liranın altında kaldığı için, nihai tüketiciye 5 bin lira özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
- Alışverişin toplam tutarının 60 bin lira olduğu durumlarda ise, 6 bin lira ceza uygulanacaktır. Bununla birlikte, nihai tüketici, ödemenin elden yapıldığını, ödemeyi takip eden 5 iş günü içerisinde idareye bildirdiği takdirde, kendisine ceza uygulanmayacaktır.
Vergi Tabanının Genişlemesi
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Genel Başkanı Emre Kartaloğlu, “Bu düzenlemenin, ödeme ve tahsilat işlemlerinin aracı finansal kurumlar aracılığıyla yapılması, kayıtlı ekonomiye büyük katkı sağlayacaktır. Ekonomik aktivitelerin vergi idareleri tarafından daha etkin bir şekilde takip edilmesiyle, vergi tabanının genişlemesi sağlanacaktır” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.
Kartaloğlu, düzenlemenin tevsik zorunluluğu getirdiğine dikkat çekerek, “Artık vatandaşlar, işletmelere yapacakları 7 bin lirayı aşan ödemelerde, bu ödemeleri banka ve finansal aracı kuruluşlar üzerinden yaptıklarını ispatlamak zorunda olacaklar. Mükellef olmayanların kendi aralarında gerçekleştirecekleri ödemeler ise bu zorunluluğun dışında kalacaktır. Tevsik zorunluluğuna uymayan taraflara, ödeme veya tahsilat tutarının %10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesilecektir” ifadelerini kullandı.
Kartaloğlu, GİB’in hazırladığı bu taslağın kayıt dışı ekonomiyle mücadelede önemli bir adım olduğunu vurgulayarak, Birlik olarak düzenlemeyi son derece olumlu bulduklarını belirtti. Ayrıca, kayıt dışı ekonomiye yönelik bu tür çalışmaların vergi adaletini de güçlendireceğinin altını çizdi.
KAYNAK: AA
