Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:326) Yayınlandı
Bakanlığa bağlı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:326), Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu tebliğ ile birlikte, hizmet erbabına belirli koşullar altında ücret istisnası sağlanması öngörülüyor. Yapılan düzenlemeler doğrultusunda, belirli bir süre işverene bağlı olarak çalışılması ve önceden belirlenmiş performans kriterlerinin sağlanması kaydıyla, hizmet erbabına işverenin veya grup şirketlerinin pay senetlerinden bedelsiz ya da indirimli satın alma hakkı tanınabilecek.
Ayrıca, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından tanımlanan kriterlere uygun olarak teknogirişim şirketi statüsündeki işverenlerce, hizmet erbabına bedelsiz veya indirimli olarak verilen ve ücret niteliği taşıyan pay senetlerinin, verildiği tarihteki rayiç değerinin, hizmet erbabının o yıl içindeki bir yıllık brüt ücret tutarını aşmayan kısmı gelir vergisinden istisna tutulacak. Bu düzenleme ile, hizmet erbabına verilen hisse senetlerinin daha uzun süre elde tutulması teşvik edilmeye çalışılmakta.
İstisnadan Yararlanma Şartları
Söz konusu istisnalardan faydalanabilmek için, hizmet erbabına pay senedi veren şirketin, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen kriterlere göre “teknogirişim şirketi” olma şartını taşımaması gerekmektedir. Pay senetleri ile sağlanan menfaatin istisnaya tabi olabilmesi için, hizmet erbabının brüt ücret tutarının aşılamaması gerekmektedir. Aynı zamanda, bu istisnanın hizmet erbabına pay senetlerinin verildiği dönemde geçerli olması esas alınmaktadır. Ayrıca, bu pay senetlerinin belirli bir süre elde tutulması da şarttır.
Hizmet erbabı tarafından iktisap edilen pay senetlerinin, iktisap tarihinden itibaren 3 tam yıl içinde elden çıkarılması durumunda istisna edilen verginin tamamı, 4-6 yılda elden çıkarılması halinde ise yüzde 75’i, 7-10 yıl içinde elden çıkarılması durumunda ise yüzde 25’i, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte işverenden tahsil edilecektir. Tebliğde, istisna uygulamasına yönelik detaylı örneklere de yer verilmektedir.
Hasilatı Farklı Çıkan Mükellef İzahını Yapacak
Tebliğ ile ticari veya serbest meslek faaliyetleri bakımından mükellefiyeti olan kişilerin gerçek hasılatlarının tespitine yönelik yeni bir vergi güvenlik mekanizması oluşturulmuştur. Bu kapsamda, mükelleflerin günlük hasılat tutarları, bir ayda en az 3 kez ve bir takvim yılında ise en az 12 kez yoklama ile tespit edilebilecektir. 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olan bu düzenleme, kurumlar vergisi mükellefleri için de geçerli olacaktır.
Günlük hasılat tutarlarının tespit edilmesi için ilgili ayda yoklama yapılan günlerde belirlenen günlük hasılat tutarlarının toplamı, yoklama yapılan gün sayısına bölünerek “günlük ortalama hasılat” hesaplanacaktır. Bu hasılat, tespit edilen ayda çalışılan gün sayısı ile çarpılarak söz konusu ayın hasılat tutarı belirlenecektir. Yoklama yapılan aylara ilişkin aylık tutarların toplamı, tespit edilen ay sayısına bölünerek “aylık ortalama hasılat” hesaplanacak ve bu değer, ilgili yılda faaliyette bulunulan ay sayısı ile çarpılarak mükelleflerin o takvim yılına ait hasılat tutarları belirlenmiş olacaktır.
Yoklama sonuçları, mükelleflerin beyan ettikleri hasılat tutarları ile karşılaştırılacak ve aradaki farkın yüzde 20’den fazla olması durumunda mükellefler izaha davet edilecektir.
Mükellefler Risk Analizleriyle Belirlenecek
Yoklama yapılacak mükelleflerin belirlenmesi amacıyla risk analizleri gerçekleştirilecektir. Bu analizlerde elde edilen sonuçlar, sistem kayıtları ve beyan edilen gelir ile yapılan harcamalar arasındaki uyumsuzluk gibi kriterler dikkate alınarak belirlenecektir. Günlük hasılat tutarının tespitine dayalı olarak yıllık hasılat tutarının belirlenmesinde gerçek duruma en yakın sonuçların elde edilmesi için, yoklama yapılacak mükelleflerin faaliyetlerinin niteliği, sezonluk çalışma durumu, fiilen faaliyette bulundukları gün ve ay sayıları, hafta sonu ve hafta içi çalışma durumları gibi unsurlar göz önünde bulundurulacaktır.
Restoran İşletmecileri, Kuaförler ve Diş Hekimleri de Kapsamda
Tebliğde, istisna uygulamasına ilişkin ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir. Bu kapsamda, restoran işletmecileri, kuyumcular, güzellik salonları, plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahi alanında hizmet veren hekimler, kuaförler, turizm amaçlı su sporları faaliyeti gerçekleştirenler, plaj işletmecileri, diş hekimleri ve motorlu kara taşıtlarının periyodik bakımını yapan mükellefler gibi çeşitli hizmetlerle iştigal eden kişilere yönelik hasılat tespitlerinin nasıl yapılacağına dair örnekler de sunulmuştur.
KAYNAK: AA