Dünya Ekonomisinde Resesyon Sinyalleri
Dünya genelinde ekonomilerin resesyona girip girmeyeceğine dair sinyaller dikkatle izleniyor. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde işgücü piyasasına ilişkin veriler, yatırımcıların gözdesi olmaya devam ediyor. Dün açıklanan veriler, ekonomik aktivitedeki yavaşlamanın sınırlı da olsa sürdüğünü ortaya koydu. ABD’de imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), eylül ayında aylık 0,9 puan düşerek 47 seviyesine geriledi ve bu sonuç piyasa beklentilerinin altında kaldı. Endeks, son 15 ayın en düşük seviyesini kaydetti. Aynı dönemde hizmet sektörü PMI da 0,3 puan azalarak 55,4’e geriledi fakat bu, öngörülerin üzerinde bir performans sergiledi.
Federal Reserve (Fed) yetkililerinin sözle yönlendirmeleri de yatırımcıların dikkatini çekiyor. Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, bankanın geçen hafta aldığı faiz indirim kararını destekleyen bir makalede, yıl sonuna kadar faiz oranlarının yarım puan daha düşürülmesini savundu. Kashkari, enflasyonun yüzde 2 hedefine doğru önemli bir ilerleme kaydettiğini ve iş gücü piyasasının yumuşadığını belirtti. Ayrıca bir televizyon röportajında, Fed’in gelecekte daha küçük adımlar atmasını beklediğini ifade etti.
Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic de bankanın faiz indirimi döngüsünü büyük bir hamleyle başlatmasının, enflasyon ve istihdam arasındaki risklerin daha dengeli hale gelmesine yardımcı olacağını aktardı. Bostic, enflasyondaki ilerlemenin ve iş gücü piyasasındaki soğumanın beklenenden çok daha hızlı olduğunu vurgulayarak, para politikasının normalleşmesinin öngörülenden daha erken gerçekleşebileceğini söyledi. Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee ise iş gücü piyasasını korumak ve ABD ekonomisini desteklemek için faiz oranlarının önemli ölçüde düşürülmesi gerektiğini ifade etti. Goolsbee, enflasyondaki düşüş eğiliminde güven kazandıkça istihdama yönelik risklere odaklanılması gerektiğini belirtti ve “Bu muhtemelen gelecek yıl daha fazla faiz indirimi anlamına geliyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Para piyasasındaki fiyatlamalarda, yıl sonuna kadar Fed’in 75 baz puanlık indirim yapacağına dair beklentiler güçlü bir şekilde devam ederken, kasım ayında 25, aralıkta ise 50 baz puan faiz indirimi yapılacağı öngörülüyor.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu ve Küresel Ekonomik Gelişmeler
Öte yandan, dünya genelinde önemli diplomatik etkinliklerden biri olarak kabul edilen Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nun 79’uncusu bugün New York’ta başlayacak. Bu gelişmeler ışığında, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi şu anda yüzde 3,74 seviyesinde bulunurken, dolar endeksi 100,9’da dengelenmiş durumda.
Rekor kırmaya devam eden altının ons fiyatı, tarihi yüksek seviyesini 2.640 dolara çıkararak, şu anda önceki kapanışın yüzde 0,2 üzerinde 2.635 dolar seviyesinde işlem görüyor. İmalat sanayinin önemli ürünlerinden biri olan bakır fiyatları da, resesyon endişelerinin sınırlı bir şekilde yatışması ve gelecekte bakıra olan talebin güçlü kalabileceğine dair beklentilerle yeni günde yüzde 2,2 artışla 4,41 dolardan işlem görüyor. Analistler, Çin hükümetinin bugün attığı adımların, bakırın 18 Temmuz’dan bu yana en yüksek seviyesini test etmesinde etkili olduğunu belirtiyor.
Brent petrolün varil fiyatı ise dün yüzde 0,7 azalışla 73,6 dolardan kapanmasının ardından, şu sıralarda yüzde 0,7 artışla 74,1 dolar seviyesine yükseldi. Dün, Dow Jones endeksi yüzde 0,15, S&P 500 endeksi yüzde 0,28 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,14 değer kazandı. Ancak ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir seyirle başladı.
Avrupa Borsalarında Durum ve PMI Verileri
Avrupa borsalarında dün İtalya hariç genel olarak alış ağırlıklı bir seyir gözlemlendi. Ancak bölgede ekonomik aktivitenin yavaşladığına dair sinyaller dikkat çekiyor. Avrupa genelinde enflasyon endişeleri yerini resesyon endişelerine bırakırken, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) yıl sonuna kadar alacağı kararlar konusunda belirsizlikler devam ediyor. Dün açıklanan verilere göre, Almanya’da imalat sanayi PMI ağustosta 42,4’ten eylülde 40,3’e, hizmet sektörü PMI ise 51,2’den 50,6’ya geriledi.
Avro Bölgesi’nde imalat sanayi PMI, ağustostaki 45,8 seviyesinden eylülde 44,8’e düşerken, hizmet sektörü PMI 52,9’dan 50,5’e inerek son 7 ayın en zayıf seviyesini gördü. İngiltere’de de eylül ayı imalat sanayi PMI, 52,5’ten 51,5’e, hizmet sektörü PMI ise 53,7’den 52,8’e geriledi. Analistler, açıklanan PMI verilerinin imalat sanayiinde ekonomik aktivitenin yavaşladığını gösterdiğine, ancak hizmet sektörünün hala güçlü kalmaya devam ettiğine dikkat çekiyor.
Dün Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,68, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,10 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,36 değer kazanırken, İtalya’da FTSE MIB endeksi yüzde 0,24 azalış gösterdi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar ise güne karışık bir seyirle başladı.
Asya Piyasalarında Gelişmeler
Asya tarafında yeni işlem gününde, Çin Merkez Bankası’nın (PBoC) açıkladığı ekonomiyi destekleme adımları sonrasında risk iştahı arttı. Banka, rezerv olarak tutulması gereken zorunlu karşılık miktarını 50 baz puan indirirken, yedi günlük repo faiz oranını da 0,2 puan düşürerek yüzde 1,5 seviyesine çekti. Emlak sektöründe ise mevcut konut kredilerinin faiz oranları ortalama 50 baz puan indirildi. Açıklanan önlemlerin, ülkede büyüme hedeflerine ulaşılması için olumlu etkiler yaratacağı düşünülüyor.
Öte yandan, Japonya’da imalat sanayi PMI 49,6 ile beklentilerin altında kalırken, hizmet sektörü PMI 53,9 ile güçlü kalmayı sürdürdü. Dolar/yen paritesi ise dün günü yüzde 0,2 değer kaybıyla 143,56 seviyesinde tamamlarken, şu sıralarda yüzde 0,3 artışla 144,0 seviyesine ulaştı. Avustralya Merkez Bankası da politika faizini beklentiler doğrultusunda yüzde 4,35 seviyesinde sabit bıraktı.
Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,8, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 3,4 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 3,6 değer kazandı. Borsa İstanbul’da ise dün satış ağırlıklı bir seyir izlendi ve BIST 100 endeksi, günü önceki kapanışa göre yüzde 0,13 azalışla 9.887,75 puandan tamamladı. Dolar/TL, dün yatay seyirle 34,1326’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasada yüzde 0,1 artışla 34,1530 seviyesinden işlem görüyor.
Bugün Takip Edilecek Veriler
Analistler, bugün yurt içinde reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım oranı, yurt dışında ise Almanya’da Ifo iş dünyası güven endeksi, ABD’de konut fiyat endeksi, New York Fed tüketici güven endeksi ve Richmond Fed imalat sanayi endeksinin takip edileceğini belirtiyor. Teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.840 ve 9.730 puanın destek, 10.010 ve 10.130 seviyelerinin ise direnç konumunda olduğu kaydediliyor.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler:
- 10.00 Türkiye, eylül ayı reel kesim güven endeksi
- 10.00 Türkiye, eylül ayı kapasite kullanım oranı
- 11.00 Almanya, eylül ayı Ifo iş dünyası güven endeksi
- 16.00 ABD, temmuz ayı konut fiyat endeksi
- 17.00 ABD, eylül ayı New York Fed tüketici güven endeksi
- 17.00 ABD, eylül ayı Richmond Fed imalat sanayi endeksi
KAYNAK: AA
