Emeklilik Statüsünü Belirleyen ‘Yedi Yıl Kuralı’
Emeklilik statüsünü belirleyen ‘yedi yıl kuralı’, pek çok kişinin merak ettiği önemli bir konudur. Bu kurala göre, bir kişi son yedi yılda, yani toplamda 2.520 gün boyunca hangi sosyal güvenlik statüsünde çalışmışsa, emekliliği de o statüye göre belirlenmektedir. Aylık bağlama işlemi de bu durum göz önünde bulundurularak yapılır. Son yedi yılda ödenen primlerin yarısı kadar prim, hangi sosyal güvenlik sistemine yatırılmışsa, kişi o sistemden emekli olmaktadır.
Hürriyet yazarı Noyan Doğan, emeklilikle ilgili okuyuculardan gelen soruları yanıtlayarak, önemli uyarılarda bulundu. Doğan, şu ifadeleri kullandı:
- Sene sonu yaklaştıkça, emeklilikle ilgili gelen soruların sayısı artıyor.
- Birçok kişi, 2024 sonuna kadar emekli olmanın 2025’e göre maaş açısından daha avantajlı olup olmadığını sorguluyor; bu konuyu geçmiş yazılarımda ele aldım ve gelecek yazılarımda bir kez daha değineceğim.
- Özellikle farklı statülerde çalışmış olanlar, hangi statüden emekli olabileceklerini merak ediyorlar.
- Kimileri ise, emeklilik şartları ve emekli maaşı açısından SSK statüsünden emekli olmanın yollarını arıyor.
Sorulara netlik kazandırmak adına şunu belirtmek gerekir: Çalışanlar, hangi sosyal güvenlik statüsüne tabi olarak çalışıyorsa, o statüden emekli olabilmektedir. Eğer Bağ-Kur’lu iseniz Bağ-Kur üzerinden, isteğe bağlı sigortalıysanız yine Bağ-Kur üzerinden, işçi statüsünde çalışıyorsanız 4/A’lı (halk arasında bilinen adıyla SSK) olarak emekli olursunuz. Ancak birden fazla sosyal güvenlik statüsünde çalışanlar için durum farklılık göstermektedir.
‘Yedi Yıl Kuralı’ Nedir?
Burada ‘yedi yıl kuralı’ devreye girmektedir. Yedi yıl kuralı, ilk defa 2008 yılının Ekim ayı öncesinde farklı sigorta kollarında çalışanların, hangi kapsamda emekli olacaklarını belirlemek amacıyla son yedi yıldaki sigortalılık sürelerine bakılarak uygulanmaktadır. Bu dönemde, 1.261 gün prim ödemesi yapılan sigorta kolundan emekli olunmaktadır. Eğer bu süreler eşitse, en son tabi olunan statüye göre aylık bağlanmaktadır.
Konuya daha ayrıntılı bir şekilde değinmek gerekirse, kişinin son yedi yılda hangi statüde çalıştığı büyük bir önem taşımaktadır. Son yedi yılda, yani 2.520 gün boyunca, kişi hangi statüde çalışmışsa emekliliği de o statüye göre belirlenmekte ve emekli aylığı da bu duruma göre hesaplanmaktadır. ‘Yedi yıl’ ifadesi, son prim ödeme tarihinden önceki fiili hizmet yılına işaret etmektedir. Son yedi yılda ödenen primlerin yarısı kadar prim (1.260 gün) hangi sosyal güvenlik sistemine ödenmişse, kişi o sistemden emekli olmaktadır.
Örneğin, geçmişte hem SSK hem de Bağ-Kur statüsünde çalıştıysanız ve son yedi yıl içinde 1.260 gün SSK’ya prim ödemişseniz, SSK’lı olarak, yani 4/A’lı olarak emekli olursunuz. Eğer son yedi yıl içinde 1.260 gün Bağ-Kur’a prim ödemişseniz, bu durumda Bağ-Kur üzerinden emekli olursunuz. Her iki statüdeki çalışma süreleriniz eşitse, en son çalıştığınız statüye göre emeklilik hakkı kazanırsınız.
2008 Sonrasının Şartları Farklıdır
Peki, Ekim 2008 sonrasında durum nasıl? Ekim 2008 sonrası sigortalı olanlar için son yedi yıl kuralı geçerli değildir; bu durumda, tüm çalışma süresine bakılarak emeklilik işlemleri yapılmakta ve maaş bağlanmaktadır. Burada, en fazla hangi statüde çalışılmış ve prim ödenmişse, emeklilik şartları da o statü üzerinden belirlenmektedir. Bu durum, alınacak emekli maaşını, emeklilikte alınacak zamları ve ikramiyeleri de etkilemektedir. Örneğin, 2008 sonrası sigortalı olduysanız ve en fazla priminizi SSK’ya yatırdıysanız, 4/A’dan emekli olursunuz.
SSK mı, Bağ-Kur mu?
SSK’dan mı yoksa Bağ-Kur’dan mı emekli olmanın daha avantajlı olduğu sorusuna da açıklık getireyim. 4/A’lı yani, işçi statüsünde emekli olmak, Bağ-Kur statüsünde emekli olmaya göre hem emeklilik süresi hem de emekli maaşı açısından daha avantajlıdır. Eğer Bağ-Kur’dan emekli olmayı düşünüyorsanız, prime esas kazancınızın yüksek gösterilmesi, hatta imkân varsa tavandan gösterilmesi, emekli maaşınızı ciddi oranda artıracaktır.
KAYNAK: HÜRRİYET/NOYAN DOĞAN
İlk yorum yapan olun