Güncel Ekonomi ve Seçim Gelişmeleri
Bugün döviz kurları yatay bir seyir izleyerek 34,35 TL seviyesinden başlayan dolar, 37,35 TL seviyesinden işlem gören euro ile birlikte piyasada işlem görmektedir. Aynı zamanda, Amerika Birleşik Devletleri’nde 47. Başkanını seçme günü geldi. Oylamanın sonuçlarının TSİ 03:00 itibarıyla gelmeye başlaması bekleniyor; unutulmamalıdır ki ABD, Türkiye’den 7 saat geridedir.
Seçimler sırasında Kamala Harris ile Donald Trump arasında oy farkının oldukça az olması, belirsizliği artıran bir durum. Ancak, dün yapılan anketlerde Trump’ın 2016’daki ilk başkanlık seçiminde %7 puan farkla kazandığı Iowa’dan gelen sonuçlar, Harris’in %4 oranında önde olduğunu göstermektedir. Bu gelişme, doların küresel para birimleri karşısında değer kaybetmesine neden oldu. Euro/dolar paritesi %0,68 oranında değer kazanırken, Japon yeninin dolar karşısında %0,87 değer kazandığı görüldü.
Trump’ın kazanma ihtimali, piyasalar tarafından daha korumacı ve kaotik bir dönem yaşanacağı endişesiyle karşılanıyor. Öyle ki, JP Morgan ve Goldman Sachs analistlerine, olası bir kaos durumunda evlerinde hazır durumda olmalarını tavsiye etti. Her iki bankanın da, bu tür bir durumda bekleyen personelini göreve çağıracağı bildiriliyor.
ABD seçimleri öncesinde, para birimleri ve ABD tahvillerinde önemli bir değişiklik yaşanmadı. Eylül ayı enflasyonunun ardından, Ekim ayı enflasyonu da beklentileri aşarak piyasaları şaşırttı. Aylık enflasyon, %2,60 düzeyindeki beklentilere karşılık %2,88 olarak gerçekleşti. Yıllık enflasyon ise %48,58 seviyesine ulaştı. Bu durum, reel faizin artış göstermesine yol açtı.
Reel faiz oranlarının artması ve artan enflasyona karşı faiz indirim sürecinin uzaması, Borsa İstanbul’da bankacılık endeksi öncülüğünde %2,49 oranında bir düşüşe neden oldu. Banka hisselerinde ise %6’ya varan kayıplar gözlemlendi.
Ekim ayı enflasyonuna ilişkin ekonomist ve bankacılardan gelen raporlar, Morgan Stanley’in Ekim ayı enflasyonunun ardından 2024 yılı için faiz indirim olasılığının ortadan kalktığını bildirmesiyle dikkat çekti. Ekonomistler, faiz indirimlerinin asgari ücret açıklamasından sonrasına bırakılmasının daha uygun olacağını belirtti; asgari ücretin Aralık sonunda açıklanması bekleniyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Katılıkların giderilmesi zaman alıyor ancak bu konudaki gelişmeler olumlu” şeklinde açıklamalarda bulundu. Bakan, kira ve eğitim grubundaki yıllık artışların enflasyondaki düşüşü sınırladığını vurguladı.
Perşembe günü, Fed politika faiz kararını açıklayacak. Geçtiğimiz hafta gelen karışık veriler sonrası, Fed’in %0,25 puan faiz indirimi yapması bekleniyor. Cuma günü ise TCMB, yılın son enflasyon raporunu açıklayacak. TCMB, 3. Enflasyon raporunda 2024 ve 2025 enflasyon beklentilerini değiştirmemişti. Dün açıklanan veriler sonrasında, Enflasyon Raporu ve TCMB Başkanı Fatih Karahan’ın yapacağı açıklamalar büyük bir merakla bekleniyor.
Öte yandan, S&P Türkiye’nin kredi notunu bir kez daha artırarak, notu “B+”dan “BB-“ye yükseltti. Kredi notu görünümünü ise “durağan” olarak belirledi. Not açıklamasında asgari ücrete de değinen S&P, ücret belirlemesinde hükümetin 2025 yıl sonu enflasyonu olan %17 yerine, 2024 yıl sonu enflasyon hedefi %44’ü baz almasının risk taşıdığına dikkat çekti ve artışın %30 olması gerektiğini vurguladı.
Geçtiğimiz hafta TCMB’nin açıkladığı ankete göre, hanehalkının enflasyon beklentisinde 4,4 puanlık bir düşüş yaşandı. TL getirisinin enflasyonun üzerine çıkması ve beklentilerin gerilemesi, talebin öncelenmesini engelliyor ve TL talebini artırıyor. Bu durum, verilerle de destekleniyor. Dün TCMB’nin açıkladığı rakamlara göre, dolar mevduat hesapları son 6 yılın en düşük seviyesine indi. Dolar mevduatlarının toplam mevduatlar içindeki payı ise %34,8’e gerilemiş durumda.