Orta Vadeli Program (OVP) Açıklandı
Üç yıllık döneme dair ekonomi beklentilerinin yer aldığı Orta Vadeli Program (OVP), Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından kamuoyuna duyuruldu. Program, Türkiye’nin ekonomik istikrarını sağlamak ve sürdürülebilir büyümeyi desteklemek amacıyla belirlenen politikalar ve reformları içermektedir. İşte Yılmaz’ın açıklamalarından öne çıkan başlıklar:
OVP’nin Temel Hedefleri
Orta Vadeli Program, merkezi yönetim bütçesinin hazırlanma sürecini başlatmakta ve önümüzdeki üç yıllık dönemde ekonomimizin yol haritasını çizmektedir. 2025 yılına yönelik uygulanacak politikalar ve somut tedbirler, Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda detaylı bir şekilde yer alacaktır. 2025-2027 dönemine ilişkin OVP hazırlıkları belirli bir takvim çerçevesinde sistematik bir şekilde yürütülmektedir.
Büyüme ve İşsizlik Beklentileri
Son bir yılda yaşanan büyüme dengelenmesi ile birlikte cari denge beklentilerinin altında bir gelişme yaşanmıştır. İşsizlik oranlarında hedeflerin ötesinde bir iyileşme gözlemlenmiştir. Bütçe açığındaki görünüm ise, kamu harcamalarındaki etkinliği artırıcı önlemler sayesinde öngörülenden daha olumlu bir tablo çizmektedir.
Dezenflasyon Süreci ve Ekonomik Güç
“DEZENFLASYON EĞİLİMİ SÜRECEK”
Geçiş döneminin sona erdiği ve dezenflasyon döneminin başladığına vurgu yapan Yılmaz, bu sürecin haziran ayından itibaren net bir şekilde görüldüğünü ifade etti. Bu tarihten itibaren enflasyonun 23,5 puanlık bir düşüş kaydettiği belirtildi. Ağustos verileri, dezenflasyon sürecinin etkili bir şekilde işlediğini göstermektedir. Eylül ve sonrasında bu eğilimin devam etmesi beklenmektedir. Türk Lirası’na olan güvenin önemli ölçüde arttığına da dikkat çekildi.
“DIŞ ŞOKLARA KARŞI DAYANIKLILIĞIMIZ ARTTI”
Kur korumalı mevduatın toplam mevduatlar içindeki payının yüzde 10’a kadar gerilediği, kur korumalı mevduatın ise 47,8 milyar dolara düştüğü kaydedildi. Brüt uluslararası rezervlerin 26 Mayıs 2023’te 98,5 milyar dolar seviyesinden 23 Ağustos 2024 tarihinde 150,4 milyar dolara yükseldiği belirtildi. Rezervlerdeki 52 milyar dolarlık artış, ekonomimizin dış şoklara karşı dayanıklılığını artırmıştır.
Bütçe Açığı ve Ekonomik Hedefler
2023 yılının Aralık ayı itibarıyla bütçe açığının yüzde 5,2’ye gerilemesi beklenmektedir. Bu bütçe açığının 3,6 puanı deprem harcamalarından kaynaklanmıştır. Belirlenen 36 eylemden 24’ünün başarıyla tamamlandığı ifade edilmiştir.
“TEMEL AMAÇ ENFLASYONDA TEK HANE”
Orta Vadeli Program’ın temel amacı, enflasyonu tek haneli seviyelere düşürmek, yatırımı, istihdamı, üretimi ve ihracatı artırmak ve gelirin toplumun tüm kesimlerine adil bir şekilde dağıtılmasıdır. Para, maliye ve gelir politikalarının eşgüdümü sağlanacak ve enflasyonla mücadele öncelikli alan olarak belirlenecektir.
Büyüme Beklentilerinde Güncelleme
Büyüme beklentileri, 2024 yılı için yüzde 4’ten yüzde 3,5’e düşürülmüştür. 2025 yılı büyüme hedefi ise yüzde 5 olarak belirlenmiştir. 2026 ve 2027 yıllarında büyüme oranlarının sırasıyla yüzde 4,5 ve yüzde 5’e ulaşması beklenmektedir. OVP büyüme patikası, enflasyonist baskı oluşturmadan sürdürülebilir ekonomik kalkınmayı hedefleyen bir yaklaşımla oluşturulmuştur.
İşsizlik ve Enflasyon Beklentileri
İşsizlik oranı beklentisi 2024 için yüzde 10,3’ten yüzde 9,3’e indirilmiştir. 2025 yılı için işsizlik oranı yüzde 9,9’dan yüzde 9,62’ye revize edilmiştir. 2026 yılında işsizlik oranının yüzde 9,2’ye ve 2027 yılında yüzde 8,8’e gerilemesi öngörülmektedir.
Enflasyon hedefleri 2024 yılı için yüzde 33’ten yüzde 41,5’e yükseltilmiştir. 2025 yılı enflasyon hedefi yüzde 15,2’den yüzde 17,5’e çıkarılmıştır. 2026 yılında enflasyonun yüzde 9,7 ile tek haneli seviyelere inmesi hedeflenmektedir (önceki hedef yüzde 8,5). 2027 yılı enflasyon hedefi ise yüzde 7 olarak belirlenmiştir.
Cari Açık ve Bütçe Açığı Beklentileri
Cari açığın 2024 sonunda yüzde 1,7’ye düşmesi beklenmektedir. 2025 yılında cari açığın yüzde 2 seviyesine gerilemesi öngörülmektedir. İhracatın 2024’te 264 milyar dolara, ithalatın ise 345 milyar dolara düşmesi beklenmektedir.
Bütçe açığı 2024 yılı için yüzde 6,4 hedefinin oldukça altında, yüzde 4,9 olarak öngörülmektedir. Bütçe açığının 2025 yılında yüzde 3,1; 2027 yılında ise yüzde 2,5 olması beklenmektedir. Bütçe harcamalarının milli gelire oranında 2 puanlık bir düşüş, enflasyonla mücadelede maliye politikasının destekleyici rolünü açıkça ortaya koymaktadır.
Dış Ticaret Beklentileri
Bu yıl sonu itibarıyla ihracatın 264 milyar dolar, ithalatın ise 345 milyar dolar olması öngörülmektedir. 2025’te ihracatın 279,6 milyar dolar, ithalatın 369 milyar dolar olacağı tahmin edilmektedir. 2026’da ihracatın 296,1 milyar dolar, ithalatın ise 390,6 milyar dolar olması beklenmektedir.
“VERGİ TABANI GENİŞLEYECEK”
Ekonomide kayıt dışılığın azaltılması da kritik bir reform alanı olarak öne çıkmaktadır. Kayıt dışı ekonomiyle mücadele etmek, haksız rekabeti engellemek, vergi tabanını genişletmek, vergi adaletini sağlamak ve kamu gelirlerini artırmak hedeflenmektedir.