Orta Vadeli Program (OVP) Açıklandı
Üç yıllık ekonomi beklentilerini kapsayan Orta Vadeli Program (OVP), Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından kamuoyuna duyuruldu. Aşağıda Yılmaz’ın açıklamalarından öne çıkan noktalar bulunmaktadır:
Ekonomik İstikrar ve Sürdürülebilir Büyüme
OVP, ekonomik istikrarı sağlamak ve sürdürülebilir büyümeyi desteklemek amacıyla belirlenen politikalar ve reformlar çerçevesinde şekillenecektir. Bu program, merkezi yönetim bütçesi hazırlık sürecini de başlatmaktadır. Programın ilk yılına yönelik uygulanacak politikalar ve somut tedbirler, 2025 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda ayrıntılı bir şekilde ele alınacaktır. 2025-2027 dönemini kapsayan OVP hazırlıkları, belirli bir zaman çizelgesi içinde planlanmış ve adım adım ilerlemeler kaydedilmiştir.
Ekonomik Durum ve Beklentiler
Son bir yıl içinde büyümedeki dengelenme ile birlikte cari denge beklentilerimizin altında kalınmıştır. İşsizlik oranları, hedeflerin ötesinde bir iyileşme göstermektedir. Bütçe açığı görünümü, kamu harcamalarında etkinliği artırıcı önlemlerle öngörülenden daha olumlu bir seyir izlemektedir. Programımız, başarıyla uygulanmakta ve somut sonuçlar üretmektedir.
Dezenflasyon Süreci
“Dezenflasyon Eğilimi Sürecek”
Geçiş dönemi tamamlanmış olup, dezenflasyon sürecinin başladığı gözlemlenmektedir. Bu süreç, haziran ayından itibaren başlamış ve bu tarihten itibaren enflasyon 23,5 puanlık bir düşüş göstermiştir. Ağustos verileri, dezenflasyon sürecinin etkili olmaya başladığını kanıtlamaktadır. Eylül ve sonrasında bu eğilimin devam etmesi beklenmektedir. Türk Lirası’na olan güven önemli ölçüde artmış, Türk Lirası mevduatlarının toplam mevduatlar içindeki payı da ciddi bir yükseliş kaydetmiştir.
Dış Şoklara Karşı Dayanıklılık
“Dış Şoklara Karşı Dayanıklılığımız Arttı”
Kur korumalı mevduatın toplam mevduatlar içindeki payı yüzde 10’a kadar gerilemiştir. Kur korumalı mevduat miktarı 47,8 milyar dolara düşmüştür. Brüt uluslararası rezervlerimiz, 26 Mayıs 2023’te 98,5 milyar dolardan 23 Ağustos 2024 tarihinde 150,4 milyar dolara yükselmiştir. Bu rezervlerde görülen 52 milyar dolarlık artış, ekonomimizin dış şoklara karşı dayanıklılığını artırmıştır. Ancak, deprem ve kamu harcamaları bütçe dengesini olumsuz etkilemiştir. 2023’ün Aralık ayı itibarıyla bütçe açığı yüzde 5,2’ye gerilemiştir; bunun 3,6 puanı deprem harcamalarından kaynaklanmaktadır. Belirlediğimiz 36 eylemden 24’ünü tamamlamış bulunmaktayız.
Temel Amaçlar
“Temel Amaç Enflasyonda Tek Hane”
Orta Vadeli Program’ın temel amacı, enflasyonu tek haneli seviyelere düşürmek, yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı artırmak, geliri toplumun tüm kesimlerine adil bir şekilde dağıtmaktır. Para, maliye ve gelir politikalarının eşgüdümü sağlanacak, enflasyonla mücadele öncelikli alan olacaktır. Finansal istikrarı kalıcı bir şekilde artırmayı hedefliyoruz. Orta ve uzun vadede, reformların katkısıyla orta-üst gelir grubundan yüksek gelirli ülkeler grubuna çıkılması beklenmektedir.
Büyüme Beklentileri
“Büyümeye Aşağı Yönlü Revizyon”
2024 yılı için büyüme beklentisi yüzde 4’ten yüzde 3,5’e düşürülmüştür. 2025 yılı büyüme hedefi ise yüzde 5 olarak belirlenmiştir. 2026 ve 2027 yıllarında büyüme oranlarının sırasıyla yüzde 4,5 ve yüzde 5 olması öngörülmektedir. OVP büyüme patikası, enflasyonist baskı oluşturmadan sürdürülebilir ekonomik kalkınmayı hedefleyen bir yaklaşım ile oluşturulmuştur. Kısa vadede enflasyon mücadelesinin büyüme üzerinde geçici etkiler yaratması beklenmekte, ancak orta ve uzun vadede iki hedefin uyumlu olduğu vurgulanmaktadır. Kişi başına milli gelirin 2024’te 15,551 dolar, 2025’te 17,028 dolar, 2026’da 18,990 dolar ve 2027’de 20,420 dolar olması hedeflenmektedir.
İşsizlik Oranı Beklentileri
“İşsizlik Oranı Beklentileri”
2024 yılı için işsizlik oranı beklentisi yüzde 10,3’ten yüzde 9,3’e indirilmiştir. 2025 yılı için işsizlik oranı ise yüzde 9,9’dan yüzde 9,62’ye revize edilmiştir. 2026 yılında işsizlik oranının yüzde 9,2’ye, 2027 yılında ise yüzde 8,8’e gerilemesi öngörülmektedir.
Enflasyon Beklentileri
“Enflasyon Beklentilerine Güncelleme”
2024 yılı için enflasyon hedefi yüzde 33’ten yüzde 41,5’e yükseltilmiştir. 2025 yılı için bu hedef yüzde 15,2’den yüzde 17,5’e çıkarılmıştır. 2026’da enflasyonun yüzde 9,7 ile tek haneli seviyelere inmesi beklenmektedir (önceki hedef yüzde 8,5). 2027 yılı enflasyon hedefi ise yüzde 7 olarak belirlenmiştir. Hedeflere ulaşmak için para, maliye ve yapısal reformlardan oluşan bütüncül stratejimizle ve tüm ekonomik aktörlerle birlikte çalışmaya devam edeceğiz.
Cari Açık Beklentisi
“Cari Açık Beklentisinde İyileşme”
Cari açığın 2024 sonunda yüzde 1,7’ye düşmesi beklenmektedir. 2025’te cari açığın yüzde 2 seviyesine gerilemesi öngörülmektedir. İhracatın 2024’te 264 milyar dolara yükselebilmesi, ithalatın ise 345 milyar dolara gerilemesi beklenmektedir.
Bütçe Açığı Beklentileri
“Bütçe Açığında Pozitif Beklenti”
2024 yılı bütçe açığının, bu yıl bütçede öngörülen yüzde 6,4 hedefinin oldukça altında, yüzde 4,9 olarak gerçekleşmesi beklenmektedir. Bütçe açığının 2025 yılında yüzde 3,1; 2027 yılında ise yüzde 2,5 olarak öngörülmektedir. Bütçe harcamalarının milli gelire oranında yaklaşık 2 puanlık bir düşüş, enflasyonla mücadelede maliye politikasının destekleyici rolünü açıkça göstermektedir. Bu yıl turizm gelirinin 59,6 milyar dolar olması beklenmektedir.
Dış Ticaret Tahminleri
“Dış Ticaret Tahminleri”
- Bu yıl sonu ihracatın 264 milyar dolar, ithalatın 345 milyar dolar olması öngörülmektedir.
- 2025’te ihracatın 279,6 milyar dolar, ithalatın 369 milyar dolar olacağı tahmin edilmektedir.
- 2026’da ihracatın 296,1 milyar dolar, ithalatın 390,6 milyar dolar olması beklenmektedir.
Vergi Tabanının Genişletilmesi
“Vergi Tabanı Genişleyecek”
Ekonomide kayıt dışılığın azaltılması, kritik bir reform alanı olarak öne çıkmaktadır. Kayıt dışı ekonomi ile mücadele ederek, haksız rekabeti engellemeyi, vergi tabanını genişletmeyi, vergi adaletini sağlamayı ve kamu gelirlerini artırmayı hedefliyoruz.
