2024’te Orta Doğu’da Değişen Dengeler
2024 yılı, Orta Doğu’da birçok önemli gelişmeye sahne oldu. Bu gelişmeler, bölgenin siyasi yapısını köklü bir şekilde değiştirdi. Özellikle Suriye’deki Baas rejiminin sona ermesi ve Beşar Esad’ın ülkeden kaçması, yeni bir dönemin başlangıcını müjdeledi. Bu makalede, Suriye’deki olayların yanı sıra, bölgedeki diğer önemli gelişmeleri detaylı bir biçimde ele alacağız.
Suriye’nin Yeni Yönetimi
2011 yılında başlayan Suriye iç savaşı, 2024’te önemli bir evreye girdi. 27 Kasım 2024’te, Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) liderliğindeki muhalif gruplar, Suriye ordusuna karşı büyük bir saldırı başlattı. Halep, Hama ve Humus’tan sonra, 8 Aralık’ta Şam’a girilmesi, Beşar Esad’ın ve ailesinin ülkeyi terk etmesine yol açtı. Bu durum, Suriye’de yeni bir yönetim yapısının oluşmasına zemin hazırladı.
HTŞ ve Yeni Suriye Yönetimi
HTŞ, İslamcı bir yapı olarak bilinse de, lideri Muhammed el-Colani ilk mesajlarında azınlıklara ve farklı etnik gruplara saygılı bir yönetim oluşturacaklarını vurguladı. Yeni kurulan geçici hükümetin başbakanı Muhammed el-Beşir oldu. Bu gelişmeler, Suriye’de demokrasi arayışının yeni bir boyut kazanmasına neden oldu.
Rusya ve İran’ın Suriye’deki Rolü
Rusya ve İran, 2015 yılından bu yana Suriye yönetimini destekliyordu. Ancak, Esad yönetiminin çökmesi, bu ülkelerin Orta Doğu’daki etkisini büyük ölçüde azalttı. Özellikle Rusya, Ukrayna savaşının gölgesinde Suriye’deki gelişmeleri yeterince takip edemedi. İki ülkenin, yeni yönetimle ilişkilerinin nasıl şekilleneceği merak konusu oldu.
Türkiye’nin Rolü ve Etkisi
Türkiye, Suriye’deki bu gelişmelerden en çok yararlanacak ülkelerden biri olarak öne çıkıyor. Suriye Milli Ordusu’nun kurulmasında önemli bir rol oynamış ve HTŞ ile diyalog kurmuştur. Türkiye’nin bu yeni yönetimle olan ilişkisi, bölgedeki istikrarı sağlamak açısından kritik öneme sahiptir.
ABD ve YPG İlişkileri
2024 yılı itibarıyla, ABD ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında süregelen pazarlıklar hız kazandı. Türkiye, YPG’nin terör örgütü olarak kabul edilmesi gerektiğini savunmakta ve ABD’den bu örgütle olan ilişkilerini sonlandırmasını istemektedir. Bu durum, Suriye’de yeni bir güç dengesi oluşturabilir.
İsrail-Hamas Çatışmaları ve Bölgedeki Gerginlik
Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’e düzenlediği saldırılarla başlayan savaş, 2024 yılı boyunca hız kesmeden devam etti. İsrail, Gazze’deki savaşın yanı sıra, Suriye ve Lübnan’daki İran bağlantılı hedeflere de saldırılar düzenledi. Bu saldırılar, bölgedeki gerginliği artırdı.
Lübnan’daki Durum
İsrail, 2024’ün ikinci döneminde daha çok Güney Lübnan’ı hedef aldı. Eylül ayından itibaren artan saldırılar, Hizbullah’ın üst düzey yöneticilerini hedef alarak birçok can kaybına yol açtı. Özellikle 27 Eylül’de Hasan Nasrallah’ın öldürülmesi, bölgedeki dengeleri bir kez daha sarstı.
Ukrayna Savaşının Seyri
Ukrayna savaşında, 2024 yılı itibarıyla önemli bir değişim gözlemlenmedi. Rusya, Ukrayna’nın %20’sinde kontrolü sürdürmeye devam ederken, Batılı ülkeler Ukrayna’ya askeri desteklerini artırdı. Bu durum, Rusya’nın askeri stratejilerini yeniden gözden geçirmesine yol açtı.
Sonuç Olarak
2024 yılı, Orta Doğu’da ve özellikle Suriye’de köklü değişimlere sahne oldu. Yeni yönetimlerin oluşması, uluslararası ilişkilerin yeniden şekillenmesi ve bölgesel güvenlik dinamiklerinin değişmesi, önümüzdeki yıllarda daha fazla tartışma ve analiz konusunu beraberinde getirecektir.
İlk yorum yapan olun