Bu yıl, tarım sektöründe üretim planlamasına geçiş yaparak yeni bir dönemi başlatan bakanlık, bu kapsamda su ürünleri ve hayvancılık ile bitkisel üretim için yenilikçi destek modellerini hayata geçirdi. Bakanlığın attığı bir diğer önemli adım ise işlenmeyen tarım arazilerine yönelik düzenlemeler oldu. Üretim seferberliği çerçevesinde, bu arazilerin sezonluk tarımsal amaçlarla kiralanmasına yönelik işlemler yönetmelik ile belirlendi. Bu düzenleme ile ülkemizde tarımsal üretimin artırılması amaçlanırken, AA muhabiri işlenmeyen tarım arazilerinin sezonluk kiraya verilmesine dair merak edilen 10 soru ve cevabını derledi.
Sıkça Sorulan Sorular
- Hangi araziler kiralanacak?
Hazinenin özel mülkiyetinde veya devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan tarım arazileri hariç, mülkiyeti gerçek veya tüzel kişilere ait, üst üste iki yıl boyunca işlenmeyen tarım arazileri, arazinin vasfının değiştirilmemesi ve kiralayan tarafından tarımsal üretimde kullanılması koşuluyla sezonluk olarak kiraya verilecek.
- Kiralanacak araziler nasıl tespit edilecek?
Kiraya verilecek arazilerin belirlenmesi için il veya ilçe tarım ve orman müdürlükleri bünyesinde oluşturulan Arazi Tespit Komisyonu, kadastro parsel verileri, uydu görüntüleri, coğrafi bilgi sistemleri ve diğer kamu kurumlarından elde edilen veriler üzerinden çalışmalar yapacak. Ayrıca yerinde gerçekleştirilecek arazi kontrolleriyle işlenmeyen tarım arazileri tespit edilecek. Arazi tespitinde, bölgenin hasat dönemine de dikkat edilerek 1 Eylül’den 31 Ağustos’a kadar olan süre göz önünde bulundurulacak.
- İşlenmeyen tarım arazileri nerede ilan edilecek?
İşlenmeyen tarım arazileri listesi, il veya ilçe müdürlükleri tarafından mahalle muhtarlıklarının ilan tahtalarında, elektronik ortamda ve il müdürlüğü internet sitesinde yayımlanacak. Arazi malikleri ve diğer ilgililer, ilan süresi içinde listelere itirazlarını komisyona yapabilecek. İşlenmeyen Tarım Arazilerinin Tarımsal Amaçlı Kiraya Verilmesine İlişkin Yönetmelik, 22 Ağustos 2024 tarihinde yürürlüğe girecek. İlk tespit yılına ait işlenmeyen tarım arazilerine ilişkin ilk listeler, 30 Eylül 2024’te ilan edilecek. Üst üste iki yıl işlenmeyen arazilere ilişkin ilk listenin ise 1 Eylül 2025’te ilan edilmesi ve ilk kiralamanın 16 Ekim 2025 tarihinde gerçekleşmesi hedefleniyor.
- Arazinin durumu kiralama işleminde nasıl değerlendirilecek?
Dikili ve örtü altı tarım arazileri kiralama işlemleri kapsamına alınmayacak. Arazi sınıfı, parsel büyüklüğü ve verimlilik durumu gibi faktörler, tarımsal üretim için ekonomik olmayan arazilerin kiralama işlemlerine dahil edilmeyebilecektir.
- Kira bedeli nasıl belirlenecek?
Kira bedeli, komisyon tarafından belirlenen rayiç bedelden düşük olamayacak. Rayiç kira bedelinin tespitinde, kiralanacak tarım arazisi ile benzer özellikte ve aynı yerleşim yerinde bulunan en az üç kiralanmış tarım arazisi emsal olarak kullanılacak.
- Arazi kiralamak isteyenler nasıl başvuru yapacak?
İlan edilen tarım arazilerini kiralamak isteyenler, tarım arazisi kiralama talep formunu eksiksiz olarak doldurarak ilan süresi içinde il müdürlüğüne başvuruda bulunacak. Kiralama başvuruları, Tarım Arazileri Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi üzerinden de yapılabilecektir.
- Kiralama işleminde kimlere öncelik tanınacak?
Kiralama işlemi öncelikli olarak, kiraya verilecek tarım arazisinin bulunduğu yerleşim yerinde ikamet edenlere, sivil toplum kuruluşlarına ve meslek odalarına yapılacak. Öncelikli gruplardan birden fazla istekli çıkması durumunda en yüksek teklifi verene, öncelikli gruplardan istekli çıkmaması halinde ise diğer isteklilerden en yüksek teklifi verene kiralama gerçekleştirilecektir.
- Kira bedelleri kime ödenecek?
Kira bedeli, arazi sahibine ödenecek. Arazi maliklerine veya hak sahiplerine ulaşılamaması durumunda, kira bedelleri bakanlıkça belirlenen bir kamu bankasında açılacak üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılacaktır. Mülkiyeti ihtilaflı tarım arazilerinde ihtilafın çözülmesi halinde biriken kira geliri, hak sahiplerine payları oranında dağıtılacaktır.
- Araziler bir sonraki yıl da kiraya verilecek mi?
Kiralama sezonu içerisinde, kiralanan tarım arazilerinin maliklerinden herhangi biri tarafından bir sonraki sezonda üretim yapacağına dair bir başvuru yapılmaması durumunda, bu araziler üst üste iki yıl işlenmeyen tarım arazileri listesine eklenecektir. Emsal olarak belirlenen tarım arazisinin tespitinde ise akrabalar ve hissedarlar arasındaki kiralamalar, sosyal nedenlerle yapılan kiralamalar gibi özel amaçlı kiralama bedellerinin piyasa koşullarını temsil etmesine dikkat edilecektir.
- Kiracılar desteklerden yararlanabilecek mi?
Kiralanan tarım arazileri, bakanlıkça belirlenen kayıt sistemlerine kaydedilecek ve kiracılar bu arazilerle ilgili tarımsal desteklerden faydalanabileceklerdir.
KAYNAK: AA