Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Rekabet Hukuku Üzerine Önemli Açıklamalarda Bulundu
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Bakanlık olarak sadece regülasyon görevlerini yerine getirmekle kalmayıp, denetim faaliyetlerini de ihmal etmediklerini vurguladı. Bolat, “Bu bağlamda, Ticaret Bakanlığımız iç ticaret birimleri tarafından bu yılın ilk 8 ayında 127 bin gerçek ve tüzel kişiye toplamda 1 milyar 218 milyon lira idari para cezası kesilmiştir.” şeklinde konuştu.
Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde gerçekleştirilen Balkan Rekabet Platformu’nun kuruluş toplantısında konuşan Bolat, bu toplantının Balkan ülkeleri ile ortak bir platformda rekabet hukuku çalışmalarının koordinasyonunu sağlamayı ve tecrübe ile bilgi birikimini paylaşmayı amaçladığını ifade etti. Yılbaşında Türk Devletler Teşkilatı üyesi ülkelerin rekabet otoriteleri arasında düzenlenen koordinasyon toplantısına ve bu çerçevede kurulan teşkilata da dikkat çekti.
Rekabet hukukunun mal ve hizmet piyasalarında rekabetin korunması amacıyla oluşturulan kurallar üzerine inşa edildiğini belirten Bolat, rekabet kurallarının ticarete ve ekonomiye sağladığı katkıları da anlattı. Son yüzyılda teknolojik alanda yaşanan gelişmelerin, dünya ülkelerinin birbiriyle yakın iktisadi ve ticari ilişkilere girmesine neden olduğunu dile getiren Bolat, son yıllarda artan korumacılık hareketlerine ve bazı ülkelerde yükselen milliyetçilik dalgasına rağmen küresel düzeyde iktisadi ve ticari entegrasyonun devam ettiğini vurguladı.
Bu süreçte küresel ticaret hacminin artmasına, yüksek seviyelerde portföy yatırımlarına ve artan göç hareketlerine ilave olarak doğrudan yatırımlardaki artış ve özellikle üretim alanındaki ülkeler arası yatay entegrasyonun önemli gelişmeleri beraberinde getirdiğini kaydetti. İktisadi küreselleşmenin gelişiminin, rekabet mekanizması ve hukuku bakımından küresel regülasyonlar ile standartları zorunlu hale getirdiğini belirten Bolat, rekabet mekanizmasının daha verimli bir ekonomik ortamın oluşmasını sağladığını ve toplumsal refah ile kalkınmayı artırdığını ifade etti.
Adil Rekabet İçin Kararlı Adımlar
Ömer Bolat, Kovid-19 pandemisi, Rusya-Ukrayna Savaşı, Kızıldeniz’deki gemi saldırıları ve iklim değişikliği gibi jeopolitik gerilimlerin ve bölgesel çatışmaların, fiyat artışlarına ve lojistik ağlardaki sorunlara yol açtığını belirtti. Bu olumsuz gelişmelerin rekabet kurallarını ihlal eden ve piyasa yapısını bozucu faaliyetleri doğuran bir ortam yarattığını vurgulayan Bolat, yüksek enflasyon dalgasının da tüm dünyada fiyatlama davranışlarını bozduğunu ve piyasa mekanizmasının işleyişinde büyük aksamalara neden olduğunu ifade etti.
Uluslararası ticarette rekabeti sınırlayan ve yerli sanayilere zarar veren haksız ticari uygulamaların arttığını belirten Bolat, “Rekabet kurallarını ihlal eden bu ortam, rekabet hukukunun ve mekanizmasının işlerliğine yönelik regülasyonların ve düzenlemelerin önemini açıkça ortaya koymuştur.” dedi. Bu durumun, kamu kurumları ile rekabet otoritelerinin önem, etki ve iş yüklerini artırdığını kaydeden Bolat, Türkiye’de Ticaret Bakanlığı ve bağımsız bir kuruluş olan Rekabet Kurumu’nun adil rekabet ve piyasa oluşumu için yetkili ve sorumlu kuruluşlar olduğunu belirtti. Bolat, “Ticaret Bakanlığı olarak, adil ve etkin işleyen bir piyasa mekanizması için hem düzenlemeler hem de denetim anlamında yoğun çabalar göstermekteyiz.” dedi.
Rekabet Kurumunun Denetim Faaliyetleri
Bakan Bolat, rekabeti sınırlayıcı ve piyasa yapısını bozucu faaliyetleri engellemek amacıyla önemli mevzuat değişiklikleri gerçekleştirdiklerini aktararak, motorlu kara taşıtları, meyve-sebze ticareti, lisanslı depoculuk ve emlak ilan sektörlerine yönelik hayata geçirilen düzenlemelere değindi. Fahiş fiyat ve stokçuluğun cezasının artırıldığını bildiren Bolat, şu değerlendirmelerde bulundu:
- “Regülasyon düzenleme görevimiz kapsamında yaptığımız mevzuat değişikliklerinin yanında denetim görevimizi de ihmal etmeden yapıyoruz.”
- “Bu kapsamda Ticaret Bakanlığı iç ticaret birimleri tarafından 2023 yılında 55 bin 772 gerçek ve tüzel kişiye 1,5 milyar lira idari para cezası kesilmiştir.”
- “Bu yılın ilk 8 ayında ise 127 bin gerçek ve tüzel kişiye 1 milyar 218 milyon lira idari para cezası kesilmiştir.”
- “Rekabet Kurumumuz da rekabeti sınırlayıcı ve piyasa yapısını bozucu faaliyetlere karşı yoğun denetimlerde bulunmaktadır.”
- “Rekabet Kurumunun sektörlere yönelik denetimleri sonucunda 2023’te 166 firmaya toplam 2,7 milyar lira, bu yılın ilk 8 ayında ise 142 firmaya 4 milyar 840 milyon lira idari para cezası kesmiştir.”
Balkan Rekabet Platformu ile Yeni İşbirlikleri
Ömer Bolat, artan dijitalleşme ve yapay zeka teknolojilerindeki gelişmelerin rekabet hukuku alanında ortak standartların geliştirilmesini daha da önemli hale getirdiğini vurguladı. Küresel düzeyde rekabet konusunda yürütülecek iş birliklerinin önemine dikkat çeken Bolat, bu iş birliklerinin karşılıklı anlayış ve dayanışmayı geliştireceğini, ortak akılla uyuşmazlıkların çözülmesini ve kriz dönemlerinden en az zararla geçilmesini sağlaması gerektiğini söyledi.
Balkan coğrafyasının stratejik ve coğrafi önemine değinen Bolat, “Bu coğrafya, günümüzde de dünyanın üretim üssü konumunda olan Asya ile en büyük küresel pazarlar durumunda olan Batı dünyası arasında hem siyasi hem de ticaret yolları bakımından adeta bir köprü vazifesi görmektedir.” dedi. Balkan coğrafyasının bu önemli jeostratejik konumunun rekabet düzenlemeleri ve hukuki alanda bölge arasındaki işbirliğini önemli hale getirdiğine dikkat çekti. Bolat, “Bu anlayışla 9 Balkan ülkesi arasında tesis edilen Balkan Rekabet Platformu ile hem bölgesel hem de küresel ekonomi ve rekabet politikalarının gelişimine katkıda bulunmayı ve herkese fayda sağlayacak açık ve adil pazarlar oluşturmayı hedeflemekteyiz.” ifadelerini kullandı.
Rekabet Sorunlarının Çözümü İçin Ortaklaşma
Ticaret Bakanı Bolat, bu işbirliği mekanizmasıyla rekabet hukuku ve politikalarına dair farkındalığın artırılmasını, Balkan bölgesinde güçlü bir rekabet kültürünün yaygınlaştırılmasını ve mevcut tecrübelerin karşılıklı paylaşımıyla rekabette karşılaşılan sorunların çözülmesini amaçladıklarını belirtti. Geleneksel alanların ötesinde, yeşil ekonomi, sürdürülebilirlik ve dijitalleşme gibi alanlardaki faaliyetlerin de rekabet hukuku ve kurallarına uyumlu hale getirilmesi için çalışmaların yürütüleceğini ifade etti. Bolat, “Ayrıca, rekabet alanında akademik ve bilimsel çalışmaların artırılmasını ve bu alandaki entelektüel seviyenin bölgemizde de yükseltilmesine yönelik çalışmaların teşvik edilmesini arzuluyoruz.” dedi.
Bölgedeki adil bir rekabet mekanizmasının sağlanmaması durumunda piyasa mekanizmasının sağlıklı işlemesinin mümkün olmadığını belirten Bolat, “Piyasa mekanizmasının sağlıklı işlemediği bir yerde ise ne sürdürülebilir büyüme teşhis edilebilir ne de toplumsal barış ve refah artışı sağlanabilir.” şeklinde konuştu. Bu nedenle, Balkan Rekabet Platformu’nun etkinliğinin büyük önem taşıdığını kaydetti.
Sonuç olarak, Bolat, adil ve sağlıklı bir piyasa mekanizmasının tesis edilmesi için rekabet hukuku düzenlemelerini ve gerekli regülasyonlar ile denetimleri kararlılıkla sürdüreceklerini vurguladı.
KAYNAK: AA