Bloomberg, Türkiye’nin BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) grubuna katılmak için resmi bir başvuruda bulunduğunu bildirdi. Selcan Hacaoğlu ve Fırat Kozok’un kaleme aldığı haberde, Türkiye’nin BRICS’e katılma girişiminin, ülkenin küresel etkisini artırma ve geleneksel Batılı müttefiklerinin ötesinde yeni stratejik ortaklıklar kurma çabalarının bir uzantısı olarak değerlendirildiği ifade edilmektedir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde, Türkiye bu adımıyla çok kutuplu bir dünya düzeninde hem Doğu hem de Batı ile ilişkilerini güçlendirmek istiyor.
TÜRKİYE, AB İLE ASYA ARASINDA BİR TİCARET KÖPRÜSÜ OLMAYI HEDEFLİYOR
Türkiye’nin bu yeni diplomatik hamlesi, Avrupa Birliği’ne (AB) katılma sürecindeki ilerlemenin yavaşlaması ve NATO üyesi ülkelerle yaşanan bazı gerilimlerin ardından gelmektedir. Özellikle 2022’de Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında Türkiye’nin Rusya ile ilişkilerini sürdürmesi, NATO içinde bazı çatışmalara yol açmıştı. Türkiye, BRICS üyeliği ile Rusya ve Çin gibi ülkelerle ekonomik iş birliğini artırmayı ve AB ile Asya arasında bir ticaret köprüsü olmayı hedefliyor.
TÜRKİYE, BATI’DAN TAMAMEN KOPMAK İSTEMİYOR
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin hem Doğu hem de Batı ile aynı anda ilişkilerini geliştirmesi gerektiğini vurgulayarak, ülkenin BRICS’e katılmasının küresel ekonomik sistemde farklı yaklaşımlar, kimlikler ve politikalar geliştirmesine katkı sağlayacağını belirtmiştir. Erdoğan ayrıca, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde reform yapılması çağrısını yineleyerek, Türkiye’nin NATO’nun rakibi olarak görülen Şanghay İşbirliği Örgütü’ne katılma isteğini de dile getirmiştir. Türkiye’nin BRICS’e katılma girişimi, ülkenin Batı ile olan ilişkilerini tamamen koparmak istemediğini, aksine bu ilişkileri daha dengeli ve çeşitlendirilmiş bir dış politika ile güçlendirmek istediğini göstermektedir.
Aynı zamanda, AB ile üyelik görüşmelerini canlandırma çabaları devam ederken, bu durum stratejik hedeflerden biri olmaya devam etmektedir.
BRICS NEDİR?
Gelişmekte olan ülkelerden Brezilya (Brazil), Rusya (Russia), Hindistan (India) ve Çin (China) 2006 yılında “BRIC” grubunu kurmuştur. Bu grubun amacı, uluslararası konularda daha fazla söz sahibi olmaktır ve grup adını bu ülkelerin İngilizce baş harflerinden almıştır. 2011 yılında Güney Afrika’nın (South Africa) katılımıyla grubun adı “BRICS” olarak değiştirilmiştir. Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri de 1 Ocak 2024 tarihinde BRICS’e katılacaktır. Arjantin ise kendisine yapılan üyelik davetini reddetmiştir.
Grubun genişleyen hali için herhangi bir isim güncellemesi yapılmamış, ancak grubun adının “BRICS+” olabileceği düşünülmektedir. BRICS ülkeleri yıllık zirve toplantıları yaparak kararlar almakta ve üye ülkeler sırayla bir yıllığına dönem başkanı olmaktadır. BRICS’in amacı, IMF ve Dünya Bankası gibi uluslararası finans kurumlarındaki yerleşik yapıyı geliştirmek ve gelişmekte olan ekonomilere daha fazla “temsil ve söz hakkı verilmesini sağlamak” olarak belirlenmiştir. 2014 yılında 250 milyar dolar sermaye ile Yeni Kalkınma Bankası’nı (NBD) kurmuşlardır.
KAYNAK: BLOOMBERG