Türkiye İstatistik Kurumu, 2023 yılına ait “Muhtemel Eğitim Süresi” bültenini yayımladı. Bu kapsamda, Türkiye’de ilkokula başlama çağındaki bir bireyin en yüksek eğitim seviyesini tamamlayana kadar eğitim hayatında geçirmesi muhtemel süre 2023’te ortalama 17,9 yıl olarak hesaplandı. İlkokul çağındaki bireylerin ortaöğretimi tamamlaması için gerekli eğitim süresi ise 12,3 yıl, okul öncesi eğitimde ise 1,6 yıl olarak belirlendi.
İstanbul’da En Yüksek Muhtemel Eğitim Süresi
İl düzeyinde yapılan değerlendirmelerde en yüksek muhtemel eğitim süresi 20,3 yıl ile İstanbul’da kaydedildi. Bu ili, 19,7 yıl ile Karabük, 19,6 yıl ile Ankara ve 19,1 yıl ile Rize ve Erzincan izledi. Öte yandan, muhtemel eğitim süresinin en düşük olduğu iller ise 14,9 yıl ile Muş ve Şırnak olarak belirlendi. Bu illeri sırasıyla 15,1 yıl ile Ağrı ve Şanlıurfa, 15,8 yıl ile Mardin takip etti.
2019-2023 döneminde muhtemel eğitim süresinin en fazla artış gösterdiği iller ise şu şekilde sıralandı:
- Gümüşhane: %8,3 artış
- Hakkari: %4,6 artış
- Van: %2,5 artış
- Diyarbakır: %2,1 artış
- Ağrı: %1,7 artış
Aynı dönemde, muhtemel eğitim süresinin en çok düştüğü iller ise:
- Eskişehir: %10,4 düşüş
- Çankırı: %10,3 düşüş
- Yalova: %10 düşüş
- Antalya: %9,6 düşüş
- Muğla: %8,6 düşüş
Eğitim Süresi Cinsiyete Göre Dağılımı
2023 yılında, ilkokula başlama çağındaki bireylerin en yüksek eğitim kademesini tamamlayana kadar geçirecekleri muhtemel süre, bir önceki yıla göre toplamda %1,3’lük bir düşüş gösterdi. 2021 yılından itibaren gözlemlenen bu düşüş, erkeklerde kadınlara oranla daha belirgin bir hızla gerçekleşti. Türkiye genelinde muhtemel eğitim süresi 2023 yılında 2022’ye göre erkeklerde %2,8 düşüşle 17,6 yıl, kadınlarda ise %0,3 artışla 18,4 yıl olarak kaydedildi.
Her iki cinsiyet için en yüksek muhtemel eğitim süresi İstanbul’da yaşandı. İstanbul’u erkeklerde Karabük, Ankara, Erzincan ve Bayburt izlerken, kadınlarda ise sıralama Karabük, Tunceli, Ankara ve Rize şeklinde belirlendi. Erkeklerde en düşük muhtemel eğitim süresine sahip il Ağrı olurken, bu ili Şırnak, Muş, Şanlıurfa ve Mardin takip etti. Kadınlarda ise en düşük eğitim süreleri Muş, Şanlıurfa, Şırnak, Ağrı ve Bitlis ile belirlendi.
Cinsiyet Eşitliği Endeksi ve Değişimi
Cinsiyet eşitliği endeksi, kadınların erkeklere oranla hesaplandığında 2023 yılında 1,05 olarak belirlendi. 2018 yılında 0,97 olan bu endeks, 2023 yılı itibarıyla 0,08 puan artış göstererek kadınlar lehine bir değişim yaşadı. Endeksin en yüksek olduğu beş il, 1,12 değerleri ile Tunceli ve Iğdır, 1,1 ile Çanakkale ve 1,09 değerleri ile Bartın ve Çankırı olarak tespit edildi. Cinsiyet eşitliği endeksinin en düşük olduğu iller ise 0,95 ile Bitlis, Şanlıurfa ve Siirt, 0,96 ile Muş ve 0,98 ile Batman olarak sıralandı.
Muhtemel Eğitim Süresi Nedir?
Muhtemel eğitim süresi, bir kişinin eğitim kademesinde geçirmesi beklenen örgün eğitim süresini ifade eder. Birleşmiş Milletler tarafından yayımlanan bu veriler, Türkiye dahil olmak üzere tüm ülkeler için ulusal politikalara yön verebilecek şekilde il düzeyinde resmi istatistik olarak üretilmektedir.
KAYNAK: AA