AA muhabirinin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yaptığı derlemeye göre, 2022 yılında ülke genelinde toplam 377 milyar 542 milyon lira tutarında Ar-Ge harcaması gerçekleştirildi. Bu harcamanın en büyük kısmı Ankara tarafından yapıldı ve bu şehir, 112 milyar 200 milyon 715 bin 192 lira ile en fazla harcama yapan il oldu. Ankara’yı, İstanbul izledi ve bu şehirdeki harcama miktarı 109 milyar 71 milyon 701 bin 282 lira olarak kaydedildi.
Deprem Bölgesindeki AR-GE Harcamaları
Geçen yıl meydana gelen ve “asrın felaketi” olarak adlandırılan Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası etkilenen illerde AR-GE harcamaları düzenli bir artış trendi gösterdi. Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Osmaniye ve Şanlıurfa gibi deprem bölgesindeki illerde, 2019-2023 döneminde yapılan toplam AR-GE harcaması 8 katına çıkmıştır.
- 2019’da AR-GE harcaması: 1 milyar 46 milyon lira
- 2020’de AR-GE harcaması: 1 milyar 139 milyon lira
- 2021’de AR-GE harcaması: 2 milyar 54 milyon lira
- 2022’de AR-GE harcaması: 4 milyar 187 milyon lira
- 2023’te AR-GE harcaması: 8 milyar 382 milyon lira (bir önceki yıla göre %100 artış)
Geçen yıl en fazla AR-GE harcaması 3 milyar 26 milyon lira ile Adıyaman, Gaziantep ve Kilis bölgesinde gerçekleşti. Bu bölgeyi sırasıyla 2 milyar 881 milyon lira ile Hatay ve Kahramanmaraş, 2 milyar 474 milyon lira ile de Osmaniye, Diyarbakır ve Şanlıurfa takip etti.
AR-GE Personeli Sayısındaki Değişim
Deprem felaketinin yaşandığı 2023 yılında, AR-GE personelinin sayısında önemli değişiklikler gözlemlendi. Gaziantep, Adıyaman, Kilis ve Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye bölgelerinde AR-GE alanında artış yaşandı. Özellikle:
- Hatay, Kahramanmaraş ve Osmaniye bölgesinde AR-GE personeli sayısı 355 kişi arttı.
- Gaziantep, Adıyaman ve Kilis bölgesinde ise 22 kişi artış yaşandı.
- Şanlıurfa ve Diyarbakır bölgesinde ise 26 kişi azalma görüldü.
Bu veriler, deprem sonrası bölgede hem AR-GE harcamalarının hem de insan kaynağının önemli bir şekilde arttığını göstermektedir.
KAYNAK: AA