Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ekim ayında üretici ile market arasındaki fiyat farklılıklarını kapsamlı bir şekilde değerlendirdi. Bayraktar, bu ayın en yüksek fiyat artışını gösteren ürününün karnabahar olduğunu ve bu ürünün fiyat farkının %368,5 olduğunu belirtti. Karnabaharı %281 ile patates, %259,4 ile beyaz lahana, %236,6 ile portakal ve %205,3 ile limon takip etti.
Bayraktar, karnabaharı üreticiden 12 lira 50 kuruş olan fiyatının markette 58 lira 56 kuruşa yükseldiğini, patatesin 3 lira 60 kuruşken 13 lira 72 kuruşa, beyaz lahananın 4 lira 81 kuruşken 17 lira 30 kuruşa, portakalın 13 lira 75 kuruşken 46 lira 28 kuruşa, limonun ise 10 lira iken 30 lira 53 kuruşa satıldığını ifade etti.
Salatalık Fiyatları En Fazla Artan Ürün
Ekim ayında markette ve üreticide fiyatı en fazla artan ürün salatalık olurken, fiyatı en fazla düşen ürün ise markette kuru soğan, üreticide ise patates oldu. Bayraktar bu durumu şu şekilde açıkladı:
- Markette fiyatı en fazla artan ürün %89,8 ile salatalık oldu. Bu artışı %65 ile sivri biber, %60,4 ile yeşil soğan, %46 ile kabak ve %34,1 ile domates izledi.
- Markette fiyatı en fazla azalan ürün ise %18,7 ile kuru soğan oldu. Kuru soğandaki fiyat düşüşünü %17 ile limon, %9,2 ile kuru incir, %7,9 ile Antep fıstığı ve %7,5 ile kuru kayısı takip etti.
Bayraktar, ekimde üreticide 28 ürünün 18’inde fiyat artışı, 7’sinde fiyat düşüşü görüldüğünü ve 3 üründe ise fiyat değişimi olmadığını belirtti. Üreticide en çok fiyat düşüşü %23,4 ile patateste görüldü; ardından %13 ile limon, %10,1 ile yumurta, %8,8 ile pirinç ve %2,2 ile nohut geldi. Öte yandan, üreticide en çok fiyat artışı %105,9 ile salatalıkta görülürken, bu artışı %104,8 ile kabak, %102,2 ile sivri biber, %64,4 ile domates ve %60 ile havuç izledi.
Gübre Fiyatlarında Tavan Fiyat Uygulaması Gerekiyor
Bayraktar, arz ve talepteki değişimlerin yumurta fiyatlarını düşürdüğüne dikkat çekerek, iklim değişikliği nedeniyle erken olgunlaşan limon çeşitlerinin aynı sezonlarda hasat edilmesinin arzda artış, talebin azalmasının ise fiyatların düşmesine neden olduğunu anlattı. Patatesin yüksek rekolte sebebiyle talep azlığı nedeniyle fiyatlarının düştüğünü vurguladı. Salatalık, kabak, sivri biber ve domateste ise tarladan seraya geçişin üretici fiyatlarını artırdığını belirtti.
Bayraktar, gübre fiyatlarının geçen yıl ağustosta zirveye ulaştığını ve bu seviyelerin devam ettiğini kaydederek, şunları ifade etti:
- “Birliğimizce Ankara’da tarımsal faaliyetin yoğun olduğu bir ilçede, aynı gübrenin farklı satış noktalarındaki fiyat değişimlerine dair bir çalışma yapıldı. Çalışmaya göre, 1 tonluk amonyum sülfat gübresinin fiyatı Bayi 1’de 11 bin lira, Bayi 2’de 9 bin 300 lira, Bayi 5’te 10 bin 500 lira, Bayi 6’da 11 bin 250 lira ve Bayi 7’de 11 bin 480 lira olarak belirlendi. Amonyum sülfat gübresinin fiyatı, farklı satış noktalarına göre %23,4 oranında değişiyor.”
- “Gübre fiyatlarının üreticilerimizi zorladığı bu günlerde, aynı gübrenin farklı satış noktalarındaki fiyat farkının %23’lere kadar çıkması kabul edilebilir değildir. Çiftçilerimizi bu yüksek fiyatlardan korumak gerekiyor. Yaşanan fiyat farklılıklarının önüne geçmek amacıyla gübrelerde tavan fiyat uygulanmalıdır.”
Son olarak, geçen yılın ekim ayına göre son bir yılda amonyum sülfat gübresinin fiyatının %23,1, DAP gübresinin %19,8, 20.20.0 kompoze gübresinin %12,1, ÜRE gübresinin %7,2 ve amonyum nitrat gübresinin %6,9 arttığını bildirdi.
KAYNAK: DÜNYA