Belirsizlik Çağında Finansal Dönüşüm ve Türkiye’nin Stratejileri
Son yıllarda, dünya genelinde yaşanan ekonomik belirsizlikler, ülkeleri yeni stratejiler geliştirmeye zorlamaktadır. Türkiye, bu belirsizlik ortamında, finansal dönüşüm ve teknolojik gelişim konularında önemli adımlar atmaktadır. Bu bağlamda, Boğaziçi Üniversitesi’nin düzenlediği Finans Zirvesi 2025, bu dönüşüm sürecinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır.
Küresel Ekonomide Koruma ve Yerli Üretim
Günümüzde, liberal ticaretin yerini korumacılık eksenli bir ekonomi yaklaşımının aldığı gözlemlenmektedir. Bu durum, ülkelerin stratejik özerklik arayışlarını artırmıştır. Türkiye, yerli üretim hamleleri ile bu sürece yanıt vermektedir. Üretimdeki stratejik özerklik, ulusal egemenliğin vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Bu bağlamda, güvenilir ortaklardan ve dostlardan tedarik anlayışı ön plana çıkmaktadır.
Teknolojinin Jeopolitik Güç Olarak Kullanımı
Artan küresel kutuplaşma ile birlikte, teknolojinin jeopolitik bir güç enstrümanına dönüşmesi, Türkiye’nin teknoloji geliştirme çabalarını daha da önemli hale getirmektedir. Türkiye, sanayide çalışan sayısını artırarak, 3 milyon 900 binden 6 milyon 700 bine çıkarmıştır. Bu, gelişmiş sanayi altyapısı ve esnek üretim kabiliyetleri ile desteklenmektedir.
Yüksek Teknolojili Ürün İhracatındaki Başarılar
Türkiye, 22 yıl önce 36 milyar dolar olan yıllık ürün ihracatını 265 milyar dolara çıkararak, Cumhuriyet tarihinin en yüksek düzeyine ulaşmıştır. Artık, Türkiye, Çin’den sonra, Orta Avrupa’ya kadar uzanan geniş kuşakta, en fazla çeşit ürünü rekabetçi bir şekilde ihraç edebilen ülkelerden biri olmuştur. Bu başarı, Türkiye’nin gelişmiş sanayi altyapısı ve güçlü üretim kültürü ile mümkündür.
AR-GE Yatırımları ve İnovasyon Ekosistemi
Dünyada uygulanan en etkin AR-GE teşvik sistemi ile Türkiye, teknoloji geliştirmede önemli kazanımlar elde etmiştir. Orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürün ihracatı, 2002 yılında 10 milyar dolarken, geçen yıl bu rakam 101 milyar dolara ulaşmıştır. Türkiye, yıllık AR-GE harcamalarını 1,2 milyar dolardan 16 milyar dolara yükseltmiştir. Bu harcamaların üçte ikisi, özel sektör firmaları tarafından gerçekleştirilmektedir.
Dijital ve Yeşil Dönüşüm Destek Programları
Dijital dönüşüm, Türkiye’nin ekonomik büyüme stratejisinin merkezinde yer almaktadır. Dijital ve Yeşil Dönüşüm Destek Programları, birçok alanda kapsamlı bir yeniden yapılanmayı gerektirmektedir. Bu programlar, uzun vadeli ve bütüncül yatırımları teşvik ederek, sürdürülebilir bir ekonomik model oluşturmayı hedeflemektedir.
Uluslararası Finans Kuruluşları ile İşbirlikleri
Türkiye, yalnızca finansal kaynak sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda teknik uzmanlık ve proje yönetimi kapasitesini artırmak için uluslararası finans kuruluşları ile kapsamlı işbirlikleri geliştirmektedir. Dijital Avrupa Programı’na katılım ile Türk sanayicileri ve girişimcileri, Avrupa Komisyonu tarafından açılan çağrılara başvuru yapma imkanı bulmuştur.
Yüksek Teknoloji Yatırım Programları
Türkiye Yüzyılı’nda, sanayi altyapısını yüksek teknolojili üretimde geliştirmek amacıyla birçok program hayata geçirilmektedir. Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı ile yüksek teknoloji yatırımlarına destek verilmektedir. Bu program kapsamında, 160 projeye destek kararı alınmış ve stratejik sektörlerde önemli yatırımlar gerçekleştirilmiştir.
Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi Programı
Merkez Bankası ile işbirliği çerçevesinde, dış ticaret açığını azaltmak amacıyla Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi Programı devreye alınmıştır. Bu program, sanayicilerin finansmana erişimini kolaylaştırmakta ve milli ekonominin güçlenmesine katkı sağlamaktadır. Bugüne kadar, toplam yatırım tutarı 1 trilyon 256 milyar lirayı bulan projeler başvurmuştur.
Girişimcilik Ekosisteminin Desteklenmesi
Türkiye, girişimcilik ekosistemine daha fazla uluslararası sermaye çekmek amacıyla çeşitli stratejiler geliştirmektedir. Kamu destekli fonların yaygınlaştırılması ve stratejik alanlarda sektörel girişim sermayesi fonlarının devreye alınması, yenilikçi çözümlerin ekonomik yapıya entegrasyonunu sağlayacaktır.
Sonuç Olarak Türkiye’nin Gelecek Vizyonu
Türkiye, coğrafi konumu, genç ve dinamik nüfusu ile büyümeye devam etmektedir. Milyar dolar değeri aşan teknoloji girişimleri ile ülke, 2030 yılına kadar 100 bin teknoloji girişiminin gelişimini hedeflemektedir. Bu bağlamda, Türkiye’nin sanayi üretiminde ve teknolojide bağımsızlık hedefine ulaşması için gerekli adımlar atılmaktadır.
