Memurlar ve Emeklilere Zam Bilgileri
Memurlar ve emekliler, ocak ve temmuz aylarında olmak üzere yılda iki kez maaşlarına zam alıyor. Bu artışlar, SSK ve BAĞ-KUR emeklileri için altı aylık enflasyona göre belirlenirken, memurlar ve memur emeklileri toplu sözleşme zammına ek olarak enflasyon farkı alıyor. Enflasyon farkı da yine altı aylık enflasyona göre hesaplanıyor. Son dönemlerde bu artışların üzerine “refah payı” eklenmiş ve en düşük emekli aylığı da ara zamlarla yükseltilmişti.
2025’İN İLK ALTI AYINDA YÜZDE 6 ZAM
2025 yılı ilk altı ayı zam oranlarına gelecek olursak; 7. Dönem Toplu Sözleşmesi’ne göre, memur maaşlarına ve memur emeklilerinin aylıklarına 2024’ün ilk altı ayında yüzde 15, ikinci altı ayında yüzde 10 zam yapılacakken, 2025’in ilk altı ayında ise yüzde 6 ve ikinci altı ayında yüzde 5 zam uygulanacak. Eğer enflasyon zam oranlarından yüksek kalırsa, memur ve memur emeklileri enflasyon farkı alacak.
DÖRT AYLIK ENFLASYON FARKI
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ekim ayında aylık enflasyonun yüzde 2,88 olduğunu açıkladı. Yıllık enflasyon ise yüzde 48,58 olarak duyuruldu. Milyonlarca emekli ve çalışanın gözü, Ocak 2025’te alacağı zamma çevrildi. Ekim ayı enflasyon verilerinin açıklanmasıyla birlikte, memur ve emekli zammında belirleyici olan 4 aylık enflasyon farkı da şekillenmiş oldu. Buna göre; temmuz ayı için yüzde 3,32, ağustos ayı için yüzde 2,47, eylül ayı için yüzde 2,97 ve ekim ayı için de yüzde 2,88 olarak açıklandı.
Memurların maaşlarına yansıyacak enflasyon farkı ise yüzde 1,87 olarak netleşti. Bu enflasyon farkı, zam dönemlerindeki Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) 6 aylık değişim oranına göre hesaplanıyor. Yüzde 1,87 enflasyon farkına, 7. Dönem Toplu Sözleşmesi’ndeki yüzde 6 eklenince toplamda yüzde 7,99 kümülatif zam ortaya çıkacak. Yapılacak bu zam, Ocak 2025’teki maaşlara yansıyacak ve her ay açıklanan aylık enflasyon oranında birikimli olarak hesaplanacak. Kasım ve Aralık ayları enflasyon oranlarının açıklanmasıyla birlikte emekli ve çalışanların alacağı net zam miktarı da netleşecektir.
Bu durumda, zam miktarı daha da yükselebilir. Eğer Kasım ayında yüzde 2,5 ve Aralık ayında da yüzde 2,5 enflasyon oranı gerçekleşirse, bu yılın ikinci yarısında enflasyon tahmini yüzde 16,55 olacak. Böyle bir durumda memur ve memur emeklileri yılbaşında en fazla yüzde 7,03 oranında enflasyon farkı alabilecek. Ayrıca, memurların 7. Dönem toplu sözleşmesinden doğan yüzde 6’lık zam da eklendiğinde, memurların maaşları yüzde 13,46 civarında artış gösterecektir.
EN DÜŞÜK MEMUR MAAŞI 45 BİN TL’YE YÜKSELECEK
İlk dört ayda oluşan yüzde 7,99 oranı üzerinden yapılan hesaplamalarla, en düşük memur maaşının 39 bin 205 lira seviyesinde olduğu görülüyor. Ancak bu maaş, şu ana kadar oluşan oranla 42 bin 338 liraya ulaşacak. En düşük memur emeklisi aylığı ise, 17 bin 588 liradan yüzde 7,99 artışla 18 bin 993 liraya yükselecek. Ancak Kasım (yüzde 2,5) ve Aralık (yüzde 2,5) ayı enflasyon oranlarının eklenmesiyle birlikte yılbaşında en düşük memur maaşının 44 bin 481 TL’ye, en düşük memur emeklisi aylığının ise 19 bin 955 TL’ye çıkması bekleniyor.
MB’NİN REVİZESİ HESAPLARI DEĞİŞTİRDİ
Emekli zammına ilişkin Orta Vadeli Program (OVP), Merkez Bankası (MB) ve piyasa anketleri üzerinden birçok olasılık masaya yatırılırken, ince hesaplar yapılıyor. OVP’de 2024 yılı enflasyonu yüzde 41,5 olarak öngörülmüştü. Ancak enflasyon tahmininin daha yukarı taşınacağı, Merkez Bankası’nın son açıklamasıyla ortaya çıktı. Merkez Bankası, yılın son enflasyon raporunda enflasyon tahminini revize ederek 2024 yılsonu enflasyonunu yüzde 44 olarak öngördü. Tahmin aralıklarını alt sınır yüzde 42, üst sınır ise yüzde 46 olarak belirtti. Böylece emekli ve memur maaş zammı için en güncel tablo ortaya çıkmış oldu.
TÜİK’in açıkladığı Ekim ayı enflasyonu sonrasında 4 aylık enflasyon yüzde 12,06 olarak belirlendi. SSK ve BAĞ-KUR emekli zammı da aynı oranda artışı garanti altına aldı. 2024’ün ikinci yarısına yönelik enflasyon tahmininin MB’nin açıkladığı gibi yüzde 44 olarak gerçekleşmesi durumunda, bu dönemdeki enflasyon oranı yüzde 15,45 olacak. Böylelikle SSK ve BAĞ-KUR emeklilerinin Ocak ayında alacakları enflasyon zammı da yüzde 15,45 seviyesi olarak belirlenmiş olacak.
Alt sınır olan yüzde 42’lik tahminin gerçekleşmesi halinde, ikinci yarı TÜFE oranı yüzde 13,84 olacak ve emeklilere uygulanacak zam oranı bu seviyeye inecek. Üst sınır olan yüzde 46’nın gerçekleşmesi durumunda ise emeklilerin alacakları zam oranı yüzde 17,05’e çıkacak. Emekliler, haziranda altı aylık enflasyon oranı olan yüzde 24,73 zam almıştı.
MEMURLARIN 6 AYLIK ENFLASYON FARKI
Memurların maaşlarına yansıyacak zam oranları, enflasyon farkı ve toplu sözleşme zammı ile belirleniyor. Memurlar, yüzde 4,95’lik enflasyon farkına ek olarak, yüzde 6 oranında toplu sözleşme zammı alacaklar. Bu iki oranın birleşmesiyle memurların maaşlarına uygulanacak toplam zam oranı yüzde 11,25 olarak hesaplanıyor.
KÖK MAAŞ ARTACAK MI?
6 aylık enflasyon kaynaklı zam oranı kök maaşa da uygulanıyor. 10 bin TL olan en düşük emekli maaşı, temmuz ayı itibarıyla 12 bin 500 liraya belirlenmişti. O dönemde enflasyon zammına rağmen bu rakamın altında kalan aylıklar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kararıyla 12 bin 500 liraya çıkarılmıştı. Güncel verilere göre, 3 milyon 703 bin 180 kişi en düşük emekli maaşı alıyor. Ancak en düşük emekli maaşının artması için Meclis’te bir kanun düzenlemesi gerekiyor.
Ekonomi yönetimince belirlenen rakam, yasa teklifi olarak TBMM’ye sunuluyor. Yani enflasyondan doğan zam oranı, en düşük emekli aylığını etkilemiyor. Ancak yeni yılda 12 bin 500 TL olan en düşük maaşın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla 14 bin TL ve üzeri bir rakama ulaşabileceği dile getiriliyor.
ASGARİ ÜCRET HEYECANI
Asgari ücretle çalışanların sayısı konusunda net bir veri bulunmamakla birlikte, bazı araştırmalar 7,5 – 8 milyon civarında bir tahminde bulunuyor. 2025’te asgari ücretin ne kadar olacağı da milyonlarca çalışan tarafından merakla bekleniyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı, 15 Kasım’da merkezi yönetim bütçe uygulama sonuçlarını kamuoyuna duyuracak. Milyonlarca işçiyi yakından ilgilendiren asgari ücrete yönelik açıklamaların da bu tarihten sonra takvim netleşerek başlaması ön görülüyor. Brüt 20 bin 3 TL, net 17 bin 2 TL olarak uygulanan asgari ücrete, temmuzda ara zam yapılmadı. “Önümüzdeki yıl geçerli olacak asgari ücret zammı 2025 ne kadar olacak?” sorusu da yılbaşı öncesi netlik kazanacak. İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan 15 kişilik Asgari Ücret Tespit Komisyonu, görüşmelerine aralık ayında başlayacak.
ASGARİ ÜCRETE ZAM YÜZDE 25 Mİ OLACAK?
Asgari ücrete yapılacak zam konusunda SGK’nın prim gelirleri ipucu veriyor. SGK’nın prim gelirleri doğrudan asgari ücrete göre belirleniyor. SGK’nın 2025 yılı bütçesinde prim gelirlerinde yüzde 28,4 oranında artış öngörülüyor. 2024 yılı sonunda 2,7 trilyon TL olarak tahmin edilen prim gelirlerinin, 2025 yılında 3.5 trilyona çıkacağı hesaplanıyor. SGK bütçesindeki rakamlar incelendiğinde -istihdam artışı da göz önünde bulundurularak- asgari ücret zammının yüzde 25 civarında olacağı öngörülüyor.
SGK bütçesindeki işaret fişeklerine rağmen asgari ücret zammının daha fazla olması bekleniyor. OVP’de 2024 yılı için yüzde 41,5 enflasyon öngörülmüştü. Bu öngörü doğrultusunda, asgari ücrette enflasyon oranında bir artış yapılırsa, çalışanların maaşı 7 bin 56 lira artış gösterecek ve net asgari ücret 24 bin 58 liraya çıkacak.
Ancak Merkez Bankası’nın yüzde 44’lük yılsonu enflasyon hedefi, asgari ücrette de yukarı yönlü bir artışı gündeme getiriyor. MB’nin son açıkladığı rakam dikkate alınarak asgari ücrete enflasyon oranında artış yapılırsa, çalışanların maaşı 7 bin 480 TL artışla 24 bin 482 TL’ye yükselecek.
SON SÖZ ERDOĞAN’IN
Asgari ücret zammında Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in tutumu belirleyici olacak. Asgari ücrete geçmişte olduğu gibi bir refah payı olup olmayacağı da merakla beklenirken, bu konuda son sözü Cumhurbaşkanı Erdoğan söyleyecek.
İŞTE MESLEKLERE GÖRE MEMUR VE MEMUR EMEKLİSİ MAAŞLARI
Merkez Bankası’nın yüzde 44 enflasyon tahmini ve bu doğrultuda memur maaşlarına yapılan yüzde 11.25’lik altı aylık enflasyon oranı ile aile yardımının da dahil edilmesiyle ortaya çıkan tablo şu şekildedir:
MEMUR MAAŞLARI
- Şube müdürü (Üni. mez.) 1/4 : Mevcut maaş 59.467 / Zamlı 66.157
- Memur (Üni. mez.) 9/1: Mevcut maaş: 40.817 / Zamlı 45.408
- Uzman öğretmen 1/4: Mevcut maaş: 52.568 / Zamlı: 58.481
- Öğretmen 1/4: Mevcut maaş 47.433 / Zamlı 52.769
- Başkomiser 3/1: Mevcut maaş 58.338 / Zamlı 64.901
- Polis memuru 8/1: Mevcut maaş 52.816 / Zamlı 58.757
- Uzman doktor 1/4: Mevcut maaş 97.836 / Zamlı 108.842
- Hemşire (Üni. mez.) 5/1: Mevcut maaş 47.909 / Zamlı 53.298
- Mühendis 1/4: Mevcut maaş 60.663 / Zamlı 67.487
- Teknisyen (Lise mez.) 11/1: Mevcut maaş 42.313 / Zamlı 47.073
- Profesör 1/4 : Mevcut maaş 86.378 / Zamlı 96.095
- Araştırma görevlisi 7/1 : Mevcut maaş 57.243 / Zamlı 63.687
- Vaiz 1/4: Mevcut maaş 49.582 / Zamlı 55.159
- Avukat 1/4: Mevcut maaş 57.028 / Zamlı 63.443
MEMUR EMEKLİLERİ ZAMLI MAAŞLARI
- Müsteşar (1/1): Mevcut maaş 63.947 / Zamlı 71.141
- Genel müdür (1/1): Mevcut maaş 56.597 / Zamlı: 62.964
- Şube müdürü (Lisans – 1/4): Mevcut maaş 26.372 / Zamlı 29.339
- Memur (Lisans – 1/4): Mevcut maaş 21.479 / Zamlı: 23.896
- Öğretmen (1/4): Mevcut maaş 26.372 / Zamlı 29.339
- Kaymakam 1. sınıf (1/4): Mevcut maaş: 37.165 / Zamlı 41.346
- Başkomiser (1/4): Mevcut maaş: 27.046 / Zamlı 30.089
- Polis memuru (1/4): Mevcut maaş 26.594 / Zamlı 29.586
- Hemşire (Lisans-1/4): Mevcut maaş 26.372 / Zamlı 29.339
- Mühendis (1/4): Mevcut maaş 26.372 / Zamlı 29.339
- Teknisyen (Lise-1/4): Mevcut maaş 18.933,32 / Zamlı 21.063
- Pratisyen hekim (1/4): Mevcut maaş 46.131 / Zamlı 51.321
- Profesör (1/4): Mevcut maaş 50.482 / Zamlı 56.162
- İmam-hatip: Mevcut maaş 26.372 / Zamlı 29.339
- Avukat (1/4): Mevcut maaş 26.372 / Zamlı 29.339
KAYNAK: SABAH GAZETESİ
