Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ve Katılımcıların Getirileri
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), 21. yılını geride bırakırken, katılımcılarına sağladığı getirilerin yanı sıra yurt içinde uzun vadeli tasarruf seviyesini artırarak ülke ekonomisine önemli katkılarda bulunmaya devam ediyor. AA muhabirinin Emeklilik Gözetim Merkezinden derlediği verilere göre, 31 Ekim itibarıyla BES’teki katılımcıların toplam fon tutarı 943,5 milyar liraya, devlet katkısı fon tutarı ise 120 milyar 649,6 milyon liraya ulaşmış durumda. Böylece katılımcıların toplam fon büyüklüğü 1 trilyon 64 milyar 164,8 milyon liraya ulaşmıştır.
OKS’deki Fon Büyüklüğü
Otomatik Katılım Sistemi (OKS) kapsamında ise katılımcıların fon tutarı, devlet katkısı fon tutarıyla birlikte 78 milyar 72,8 milyon liraya yükselmiştir. BES havuzundaki toplam fon büyüklüğündeki artış 385 milyar lirayı aştı. 2023 yılı sonunda, BES’teki katılımcı sayısı 8 milyon 676 bin 46 olarak kaydedilmiş, katılımcıların fon tutarı da 625 milyar 517,8 milyon lira olarak gerçekleşmiştir. Devlet katkısı fon tutarı ise 77 milyar 750,8 milyon lira olmuştur.
2023 Yılı Performansı
Söz konusu dönemde OKS’ye bakıldığında, çalışanların biriktirdiği fon tutarı 49 milyar 972,5 milyon lira, devlet katkısı ise 3 milyar 180,4 milyon lira olarak belirlenmiştir. Sektör, 2023 yılını BES ve OKS dahil toplamda 756 milyar 421,5 milyon lira fon büyüklüğü ve 15 milyon 979 bin 96 katılımcı ile tamamlamıştır. Böylelikle 2023 sonundan 31 Ekim’e kadar geçen sürede, BES’te katılımcı fon tutarı devlet katkısı dahil 360 milyar 896,2 milyon lira artış göstermiştir. OKS katılımcılarının biriktirdiği fon tutarı da devlet katkısı dahil 24 milyar 919,9 milyon lira yükseliş kaydetmiştir.
Katılımcı Sayısındaki Artış
BES ve OKS’deki katılımcıların fon tutarında, devlet katkısı fon tutarları dikkate alındığında, 2023 yıl sonundan 31 Ekim 2024’e kadar 385 milyar 816,1 milyon liralık bir artış gözlemlenmiştir. Aynı dönemde BES’te katılımcı sayısı 719 bin 439 kişi artarak 9 milyon 395 bin 485’e çıkmış, OKS dahil toplam katılımcı sayısı ise 16 milyon 967 bin 615’e yükselmiştir.
Birikimlerin Dağılımı
BES’teki fon tutarının 692 milyar 611,2 milyon lirası faizli fonlarda, 250 milyar 904 milyon lirası ise faizsiz fonlarda değerlendirilmektedir. Devlet katkısı fon tutarının 108 milyar 727,7 milyon lirası faizli, 11 milyar 922 milyon lirası da faizsiz fonlarda bulunmaktadır. OKS’deki 7 milyon 572 bin 130 çalışanın biriktirdiği fon tutarının 30 milyar 834,7 milyon lirası faizli fonlarda, 42 milyar 460,7 milyon lirası faizsiz fonlarda yer alırken, OKS’deki 4 milyar 777,4 milyon liralık devlet katkısı fon tutarının da 1 milyar 937,9 milyon lirası faizli, 2 milyar 839,5 milyon lirası faizsiz fonlarda bulunmaktadır.
18 Yaş Altı Katılımcılar
Türkiye’de Haziran 2021’de hayata geçirilen ve 18 yaş altı çocukların gönüllü sisteme dahil olması hedeflenen uygulama, hızla büyümeye devam etmektedir. 31 Ekim itibarıyla 18 yaş altı katılımcıların fon büyüklüğü 30,2 milyar liraya ulaşmıştır. Fon tutarının 24 milyar 770,7 milyon lirasını katılımcıların biriktirdiği fonlar oluştururken, devlet katkısı fon tutarı 5 milyar 442 milyon lira olarak gerçekleşmiştir. Sisteme toplamda 1 milyon 362 bin 813 çocuk dahil olurken, en çok katılım sıfır yaşta, 121 bin 302 ile görülmüştür.
Fon Teminatları ve Kısmi Ödemeler
31 Aralık 2023’ten 31 Ekim’e kadar geçen sürede 18 yaş altı uygulamasına 346 bin 772 kişi dahil olmuş, fon büyüklüğü devlet katkısı dahil 17 milyar 742 milyon 296 bin artışla 30 milyar 212 milyon 767,4 bin liraya yükselmiştir. Kredi için 121,1 milyon liralık BES fonu teminat olarak gösterildi. Söz konusu tarihte bankalar tarafından iletilen kredi başvuru sayısı 560 olup, gösterilen teminat tutarı 164 milyon 715 bin lira olmuştur. Emeklilik şirketleri, 485 kredinin 135 milyon 215 bin liralık teminatına onay vermiştir. Yapılan başvuruların yüzde 80’i olan 453 kredinin başvurusu kesinleşmiş ve merkezi alacağın devri fonuna aktarılan teminat tutarı 121 milyon 199 bin lira olmuştur.
Evlilik ve Konut Edinimi İçin Ödemeler
Evlilik ve konut edinimi için hayata geçirilen kısmi ödeme uygulaması kapsamında, 31 Ekim itibarıyla evlilik için 12 sözleşmeden 5,4 milyon lira, konut alımı için 138 sözleşmeden 68 milyon lira olmak üzere toplam 150 sözleşmeden toplam 73,4 milyon liralık bir ödeme gerçekleştirilmiştir.
KAYNAK: AA
